غیبت دوازدهمین امام، نزد شیعه، همه نظریه امامت را زیر سؤال می‌‌برد؟!
از آنجا که در سؤال فوق به نحو کلی و بدون تعیین مصادیق، تعارض غیبت با نظریه‏ی امامت مطرح شده؛ لاجرم باید عناوینی از وظایف امام را ذکر کنیم و سپس تطابق یا عدم آن را با غیبت، مورد تحلیل قرار دهیم.   امامت که همان ادامه‏ی سیر نبوت تنها با فرق عدم نزول وحی است؛ عهده‏دار جمیع وظایف نبی می‏باشد که مهم‏ترین آنها عبارتند از:   1. اقدام برای برقرار حکومت الاهی و رها نمودن مردم از سلطه‏ی حاکمان جور. از آنجا که قیام و حکومت یک فرآیند اجتماعی، به رهبری شخصی مورد پذیرش مردم است؛ لذا نمی‏توان از رهبر جامعه خواست که در هر شرایط و اوضاعی از زمانه برای به دست‏گیری حکومت اقدام کند. لذا می‏بینیم که رسول اکرم (ص) در دوران قبل از هجرت، هرگز اقدام به چنین عملی نکردند و این خللی برنبوت ایشان نداشته و حاکی از نا به سامانی اجتماعی آن روزگار است. دوران غیبت امام داوزدهم نیز همانند صدر اسلام، دورانی پرتکاپو و سراسر جنجال و فتنه می‏باشد. پس تقاضای قیام از امام دوازدهم، پیش از آماده بودن بسترهای اجتماعی، خواستی نابخردانه است. از سوی دیگر می‏بینیم که بزرگترین ویژگی ایشان، قیام برای عدل و داد، عنوان شده است. پس غیبت حضرت منافاتی با وظیفه‏ی اول او نداشته و نشانه‏ی دین گریزی و سستی مردم در پذیرش حکومت اسلامی است.   2. تبیین معارف الاهی و ارشاد مردم. این دومین وظیفه ی امام است که گاهی به نحو مستقیم و گاهی غیر مستقیم انجام می‏شود. همان گونه که پیامبر اسلام، به خاطر سختی‏ها و حتی عدم امکان دسترسی مردم به خود حضرت؛ مردان باتقوا و آگاه به امور اسلام را برای تبیین معارف الاهی و ارشاد مردم، روانه می‏کردند. این نیز همان کاری است که امام عصر (عج) با نصب نایبان یا سفرای خاص در عصر غیبت صغری و نایبان عام در دوران غیبت کبری انجام دادند. اینها جمله‏ای از وظایف امام است که عدم تعارض غیبت امام دوازدهم، با این امور، به اثبات می رسد. اما فواید و برکات امام، بسی فراتر از وظایف ایشان است که منحصر در امام حاضر یا غایب نمی‏باشند.   باید گفت که امام، جان جهان و مدار گردش زمین و آسمان است. به نحوی که خاندان رسول اکرم (‏ص) فراوان فرموده‏اند که اگر امام در زمین نباشد زمین ساکنان خود را خواهد بلعید.   امام، سبب متصل میان زمین و آسمان و مجرای نزول برکات الاهی است. دعای او مستجاب و نیاتش سراسر خیر و برکت است. این مطلب در زیارات ائمه هدی، بسیار مورد اشاره قرار گرفته است.   بندگان خدا دشمنانی قسم خورده دارند که سرکرده‏ی آنها ابلیس است. امام (ع) نیز با تصرف قدسی خویش در نفوس آدمیان، آنها را از افتادن به بسیاری از منجلاب‏ها نجات داده و هدایتشان می‏کند. اینها همه گوشه‏هایی است از فواید و برکات امام غایب که به طور کلی در روایت معروف پیامبر اکرم (ص) تحت عنوان خورشید پشت ابر، یاد شده است و مردم بدون آن که حضرتش را به عنوان امام ببینند، دایماً از فیض وجودش بهره‏مند می‏شوند.
عنوان سوال:

غیبت دوازدهمین امام، نزد شیعه، همه نظریه امامت را زیر سؤال می‌‌برد؟!


پاسخ:

از آنجا که در سؤال فوق به نحو کلی و بدون تعیین مصادیق، تعارض غیبت با نظریه‏ی امامت مطرح شده؛ لاجرم باید عناوینی از وظایف امام را ذکر کنیم و سپس تطابق یا عدم آن را با غیبت، مورد تحلیل قرار دهیم.   امامت که همان ادامه‏ی سیر نبوت تنها با فرق عدم نزول وحی است؛ عهده‏دار جمیع وظایف نبی می‏باشد که مهم‏ترین آنها عبارتند از:   1. اقدام برای برقرار حکومت الاهی و رها نمودن مردم از سلطه‏ی حاکمان جور. از آنجا که قیام و حکومت یک فرآیند اجتماعی، به رهبری شخصی مورد پذیرش مردم است؛ لذا نمی‏توان از رهبر جامعه خواست که در هر شرایط و اوضاعی از زمانه برای به دست‏گیری حکومت اقدام کند. لذا می‏بینیم که رسول اکرم (ص) در دوران قبل از هجرت، هرگز اقدام به چنین عملی نکردند و این خللی برنبوت ایشان نداشته و حاکی از نا به سامانی اجتماعی آن روزگار است. دوران غیبت امام داوزدهم نیز همانند صدر اسلام، دورانی پرتکاپو و سراسر جنجال و فتنه می‏باشد. پس تقاضای قیام از امام دوازدهم، پیش از آماده بودن بسترهای اجتماعی، خواستی نابخردانه است. از سوی دیگر می‏بینیم که بزرگترین ویژگی ایشان، قیام برای عدل و داد، عنوان شده است. پس غیبت حضرت منافاتی با وظیفه‏ی اول او نداشته و نشانه‏ی دین گریزی و سستی مردم در پذیرش حکومت اسلامی است.   2. تبیین معارف الاهی و ارشاد مردم. این دومین وظیفه ی امام است که گاهی به نحو مستقیم و گاهی غیر مستقیم انجام می‏شود. همان گونه که پیامبر اسلام، به خاطر سختی‏ها و حتی عدم امکان دسترسی مردم به خود حضرت؛ مردان باتقوا و آگاه به امور اسلام را برای تبیین معارف الاهی و ارشاد مردم، روانه می‏کردند. این نیز همان کاری است که امام عصر (عج) با نصب نایبان یا سفرای خاص در عصر غیبت صغری و نایبان عام در دوران غیبت کبری انجام دادند. اینها جمله‏ای از وظایف امام است که عدم تعارض غیبت امام دوازدهم، با این امور، به اثبات می رسد. اما فواید و برکات امام، بسی فراتر از وظایف ایشان است که منحصر در امام حاضر یا غایب نمی‏باشند.   باید گفت که امام، جان جهان و مدار گردش زمین و آسمان است. به نحوی که خاندان رسول اکرم (‏ص) فراوان فرموده‏اند که اگر امام در زمین نباشد زمین ساکنان خود را خواهد بلعید.   امام، سبب متصل میان زمین و آسمان و مجرای نزول برکات الاهی است. دعای او مستجاب و نیاتش سراسر خیر و برکت است. این مطلب در زیارات ائمه هدی، بسیار مورد اشاره قرار گرفته است.   بندگان خدا دشمنانی قسم خورده دارند که سرکرده‏ی آنها ابلیس است. امام (ع) نیز با تصرف قدسی خویش در نفوس آدمیان، آنها را از افتادن به بسیاری از منجلاب‏ها نجات داده و هدایتشان می‏کند. اینها همه گوشه‏هایی است از فواید و برکات امام غایب که به طور کلی در روایت معروف پیامبر اکرم (ص) تحت عنوان خورشید پشت ابر، یاد شده است و مردم بدون آن که حضرتش را به عنوان امام ببینند، دایماً از فیض وجودش بهره‏مند می‏شوند.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین