محدوده کارایی عقل در اسلام تا کجاست و در چه جایی و تا کجا می‌توان از آن بهره برد؟

عقل با ارزش‌ترین نیرویی است که خداوند در وجود انسان قرار داده و دارای تقسیمات و مراتبی است.   1. عقل نظری؛ که کارش درک و شناخت واقعیت‌ها و قضاوت در باره ی آنهاست.   2. عقل عملی؛ همان قوه ای است که کنش و رفتار آدمی را کنترل می کند، یا کارش درک باید ها و نباید هاست و در واقع عقل عملی مبنای علوم زندگی است و مورد قضاوت در عقل عملی این است که این کار را بکنم یا نکنم؟   از آن جا که عقل،‌ پدیده‌ای از پدیده‌هاست و هر پدیده‌ای محدود است،‌ طبیعی است که حیطه و گستره ی کارش نمی‌تواند نامحدود باشد. پس‌ محدوده ی کار و فعالیت عقل در حیطه ی مخلوقات است و توان محدودی در شناخت خدا دارد و به ذات و کنه خدا که نامحدود است، راهی ندارد.   عقل می تواند در حوزه ی قوانین تکوین و تشریع به فعالیت بپردازد و به فهم آنها نایل آید، گرچه در هر دو حوزه نمی تواند بی نیاز از وحی باشد و دست عقل از مسائلی همچون جزئیات معاد و مناطات احکام، کوتاه است و به راهنمایی های شرع نیاز دارد.