وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
در هر موردی که وظیفه انسان است که نماز خود را هم تمام و هم شکسته بخواند، باید روزه خود را نیز بگیرد و قضای آن را نیز بجا آورد.
عنوان مسئله:
در هر موردی که وظیفه انسان است که نماز خود را هم تمام و هم شکسته بخواند، باید روزه خود را نیز بگیرد و قضای آن را نیز بجا آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا مقلّد میتواند در نماز و روزه از دو نفر تقلید کند، به این صورت که به فتوای یک مرجع در محل کار، نماز را شکسته بخواند و به فتوای مرجع دیگر روزه بگیرد یا به عکس، نماز را تمام بخواند و روزه نگیرد؟
- آیا مکلّفی که قضای نماز و روزه خودش و یا روزه کفّاره و یا قضای نماز و روزه پدر و مادر برعهده اوست، میتواند نماز و روزه استیجاری قبول کند یا نمیتواند؟
- زنی به علت بیماری قادر به گرفتن روزه و حتی بجا آوردن قضای آن هم نیست. کفاره آن بر او واجب است یا بر شوهرش؟
- زنی به علت بیماری قادر به گرفتن روزه و حتی بجا آوردن قضای آن هم نیست. کفاره آن بر او واجب است یا بر شوهرش؟
- زنی به علت بیماری قادر به گرفتن روزه و حتی بجا آوردن قضای آن هم نیست. کفاره آن بر او واجب است یا بر شوهرش؟
- 1 خانه من تهران است ولی خواهرم ساکن شهریار است. از خانه ما تا آنجا بیشتر از 24 کیلومتر است ولی بعضیها میگویند چون شهریار جزء استان تهران است، نماز شکسته نیست. وظیفه من در شهریار چیست؟2 آیا رعایت مسافت برای دو شهر به هم چسبیده جهت شکسته شدن نماز و انجام فریضه روزه لازم است؟
- زنی به علت بیماری قادر به گرفتن روزه و حتی بجا آوردن قضای آن هم نیست. کفاره آن بر او واجب است یا بر شوهرش؟
- کسی که نذر کرده تا آخر عمرش را روزه بگیرد، چگونه میتواند روزه رمضان، روزه کفّاره، روزه قضای همین نذر یا قضای رمضان یا روزه قضای پدر را به جا آورد؟
- امام جماعتی که یک بار نماز ظهر را خوانده است و میخواهد برای بار دوم (در مکان دیگر)، برای نماز ظهر امامت کند. اگر نماز دوم را با نیّت نماز قضای ظهر بخواند، در حالی که نمازهای قضای دیگر (مثل قضای صبح) را نخوانده، آیا نمازش نماز ظهر محسوب می‌شود؟
- آیا بر بچه ممیزی که میخواهد نماز بخواند، شکسته خواندن نماز در سفر و کامل خواندن آن در وطن، لازم است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا مسافری که نماز شکسته می خواند، می تواند نماز قضای تمام بخواند و روزه قضا بگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی نداند که نماز وی در بیرون از حدّ ترخص قضا شده یا در داخل آن، قضای آن را باید شکسته بجا آورد یا کامل؟
- [سایر] با سلام؛ چرا زنان باید بعد از عادت ماهانه، قضای روزه را بجا آورند ولی نماز را نه؟ و چرا نماز که ستون دین و دارای فضیلت بیشتری نسبت به روزه است؛ در صورت ترک باید قضای آنرا بجا آورد، اما در روزه علاوه بر قضا، باید کفاره هم پرداخت؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسافری در بازگشت از سفر، نماز ظهر و عصر را در راه نخوانده و یک ساعت به روز به وطنش رسیده، ولی فراموش کرده نماز ظهر و عصر را بخواند اکنون قضای آنها را شکسته بخواند یا تمام؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که قضای روزه ماه رمضان بر عهده دارد، آیا می تواند نذر کند و روزه نذر بجا آورد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا نماز و روزه قضای میت مرد حتماً باید توسط مرد بجا آورده شود یا اینکه زن هم می تواند آن را به جا آورد؟
- [آیت الله بهجت] مسافر در سفر نماز را تمام خوانده، روزه را هم گرفته، بعدا فهمیده که باید نماز را شکسته بخواند و روزه را افطار نماید. آیا نماز و روزه ی قبلی وی درست است یا احتیاج به اعاده دارد؟
- [آیت الله بهجت] متوفی وصیّت نموده که 31 اموال او را صرف نماز و روزه کنند و برای او پنج سال نماز و روزه بگیرند. اگر ورثه یا وصیّ عمل به وصیت نکردند، وظیفه ی پسر بزرگ چیست؟ و بر فرض عمل به وصیّت، اگر احتمالاً نماز و روزه قضای او بیش از پنج سال بود، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] کسی که نمی تواند روزه های قضای خود را بگیرد، چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا زن می تواند نماز قضای میت را بجا آورد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بخواهد قضای چند نماز غیر از نمازهای شبانهروزی مانند نماز آیات را بخواند یا مثلاً بخواهد قضای یک نماز شبانهروزی و چند نماز غیر آن را بخواند، لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد.
- اگر در سفری که وظیفه او در آن سفر جمع بین نماز تمام و شکسته است، نماز ظهر، عصر یا عشای او قضا شود، قضای آن را باید هم به صورت شکسته و هم به صورت تمام به جا آورد.
- قضای نماز و روزه مادر بر پسر بزرگتر واجب نیست، اگرچه بهتر است آنها را بجا آورد.
- اگر روزه برای انسان ضرر داشته باشد، نباید روزه بگیرد و اگر با وجود ضرر روزه گرفت، روزه او باطل است و باید قضای آن را بجا آورد و همچنین اگر احتمال بدهد که روزه برای او ضرر دارد و احتمال او در نظر مردم عقلایی و بجا باشد، نباید روزه بگیرد و اگر روزه گرفت، باطل است و قضا دارد.
- بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه او را به تفصیلی که در مسائل قضای نماز پدر (مسأله 1429 1442) گفته شد بجا آورد و این حکم بنابر احتیاط مستحب در مورد مادر نیز جاری است.
- اگر از مسافری که باید نماز را شکسته بخواند نماز ظهر یا عصر یا عشاء قضا شود، باید آن را دو رکعتی قضا نماید، اگرچه در غیر سفر بخواهد قضای آن را بجا آورد و اگر از کسی که مسافر نیست یکی از سه نماز قضا شود، باید آن را چهار رکعتی قضا نماید، اگرچه در سفر بخواهد آن را قضا نماید.
- اگر پسر بزرگتر برای انجام قضای نماز و روزه پدر شخصی را اجیر کند، اجیر باید نماز و روزه را به نیابت از میّت بجا آورد نه به نیابت از پسر.
- پسری که مکلّف نشده ولی خوب و بد را تشخیص میدهد و نماز و روزه خود را به نحو صحیح به جا می‌آورد، میتواند قضای نماز و روزه پدر خود را بجا آورد.
- اگر انسان احتمال دهد که نماز قضایی دارد یا نمازهایی که خوانده صحیح نبوده، مستحب است احتیاطا قضای آن را بجا آورد.
- اگر کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته، بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید قضای روزههایی را که نگرفته بجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسافری که می داند باید نماز را شکسته بخواند اگر بعضی از خصوصیات آن را نداند مثلاً نداند که در سفر هشت فرسخی باید شکسته بخواند چنانچه تمام بخواند در صورتی که وقت باقی است باید نماز را شکسته بخواند و اگر وقت گذشته قضای نماز شکسته را باید بجا آورد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخص مسافر (با شرایطی که در مسأله نماز مسافر گفته شد) نباید روزه بگیرد، و بطور کلی در هر موردی نماز شکسته است روزه را باید ترک کرد و در جایی که نماز را باید تمام بخواند (مانند کسی که شغلش مسافرت است و یا در محلی قصد ماندن ده روز کرده) باید روزه را بگیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر یک عادل خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است، بنابر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند، و روزه بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک عادل خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است، بنا بر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و روزه بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه او را بتفصیلی که در بحث نماز قضا گفته شد بجا آورد، و بنابر احتیاط واجب قضای روزه مادر را نیز بجا آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر فراموش کند که مسافر است و نماز را تمام بخواند ، چنانچه در وقت یادش بیاید ، باید شکسته بجا آورد ، و اگر بعد از وقت یادش بیاید ، قضای آن نماز بر او واجب نیست .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر فراموش کند که مسافر است و نماز را تمام بخواند چنانچه در وقت یادش بیاید باید شکسته بجا آورد و اگر بعد از وقت یادش بیاید قضای آن نماز بر او واجب نیست ولی اگر به علت نسیانِ حکم بوده، به احتیاط واجب قضای آن را در خارجِ وقت بجا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر فراموش کند که مسافر است ونماز را تمام بخواند، چنانچه در وقت یادش بیاید باید شکسته بجا آورد و اگر بعد از وقت یادش بیاید، قضای آن نماز را به احتیاط واجب انجام دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بخواهد قضای چند نماز غیر یومیّه مانند نماز آیات را بخواند، یا مثلاً بخواهد قضای یک نماز یومیّه وچند نماز غیر یومیّه را بخواند، لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بخواهد قضای جند نماز غیر یومیه مانند نماز آیات را بخواند یا مثلاً بخواهد قضای یک نماز یومیه و چند نماز غیر یومیه را بخواند ، لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد