مضمون آیه نجوی چیست؟

در سوره مجادله آیة 12 و 13 آمده است:
(یا اَیُّها الّذینَ آمَنُوا اِذا ناجَیْتُمُ الرَسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَهً ذلِکَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ اَطْهَرُ فَاِنْ لَمْ تَجِدُوا فَاِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحیم.
ءَاَشْفَقْتُمْ اَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقاتٍ فَاذْلَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللهُ عَلَیْکُمْ فَاَقیمُوا الصَّلوةَ وَآتُوا الزَّکاهَ وَ اَطیعُوا اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللهُ خَبیرٌ بِما تَعْمَلُونَ)
[ای کسانی که ایمان آورده‌اید هنگامی که می‌خواهید با رسول خدا (ص) نجوی کنید (و سخنان در گوشی بگوئید) قبل از آن صدقه‌ای در راه خدا بدهید ، این برای شما بهتر و پاکیزه‌تر است ، و اگر توانایی نداشته باشید خداوند غفور و رحیم است].
[آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات قبل از نجوی خودداری کردید، اکنون که این کار را نکردید و خداوند توبه شما را پذیرفت ، نماز را بر‌پا دارید و زکات ار أدا کنید، و خدا و پیامبرش را اطاعت نمائید و (بدانید) از آنچه انجام می‌دهید آگاه است.]
از قرائن موجود در این دو آیه ، و همچنین از شأن نزولهایی که بسیاری از مفسران از جمله مرحوم (طبرسی) در (مجمع البیان) و (فخر رازی) در (تفسیر کبیر) و (قرطبی) در تفسیر (الجامع لاحکام القرآن) و (آلوسی) در (روح المعانی) و غیر آنها آورده‌اند چنین استفاده می‌شود که گروهی از مسلمانان – و به گفتة جمعی از مفسّران گروهی از اغنیاء و ثروتمندان – برای کسب موقعیّت نزد مردم در هر موضوع کوچکی با پیامبر (ص) به نجوی و سخنان در گوشی می‌پرداختند، بی‌آنکه به این حقیقت توجّه داشته باشند که وقت پیامبر (ص) با ارزش‌تر از آن است که برای مسائل کم ارزش یا بی‌ارزش در اختیار یک فرد قرار گیرد، به علاوه این کار مایة ناراحتی مستضعفان و موجب امتیازی برای اغنیاء بود ، و گاه ایجاد بدبینی می‌کرد.
نخستین آیه از دو آیه بالا نازل شد ، به مسلمانان دستور داد اگر می‌خواهید با پیامبر (ص) نجوی کنید، قبل از این کار، صدقه‌ای در راه خدا بدهید این دستور آزمون جالبی به وجود آورد و سنگ محک بود برای مدعیان قرب به پیامبر (ص).
همگی جز یک نفر از دادن صدقه و نجوی خودداری کردند ، و آن یک نفر کسی جز امیرمؤمنان علی (ع) نبود.
در اینجا آنچه لازم بود روشن شود، و مسلمانان بفهمند و عبرت گیرند روشن شد، و درس لازم را گرفتند.
کمی بعد آیه دوّم نازل شد و این حکم را نقض کرد و معلوم شد حبّ مال در دل بعضی از علاقة به نجوی با شخص پیامبر (ص)بیشتر است ، و نیز معلوم شد این نجواها غالباً دربارة مسائل غیر ضروری بوده ، و به منظور کسب موقعیت اجتماعی صورت می‌گرفته است .
در اینجا روایات متعدّدی وارد شده است که تنها کسی که به این آیه در قرآن مجید عمل کرد، علی (ع) بود.
در (شواهد التنزیل) از (مجاهد) از (علی (ع)) چنین نقل شده است که فرمود
(اِنَّ فی القُرآنِ لَایاةٍ ما عَمِلَ بِها اَحَدٌ قَبْلی وَلا بَعْدی وَ هِیَ آیَةُ النَّجْوی، قالَ کانَ لی دیْنارٌ فَبِعْتُهُ بِعَشَرَهِ دَراهِمَ ، فَکُلَّما اَرَدْتَ اُناجَی النَِبِیِّ (ص) تَصَدَّقْتُ بِدِرْهَمٍ مِنْهُ ثُمَّ نُسِخَتْ) [در قرآن آیه‌ای است که هیچ کس قبل از من و نه بعد از من ، به آن عمل نکرده و نخواهد کرد، و آن آیه نجوی است، من دیناری داشتم، آن را به ده درهم فروختم ، هر زمانی می‌خواستم با پیامبر (ص) نجوی کنم ، درهمی را صدقه می‌دادم ، سپس این آیه نسخ شد]. (شواهد التنزیل 2/231، ح 951)
در روایت دیگری از ابوایّواب انصاری نقل شده که این آیه درباره حضرت علی(ع) نازل شده، و حضرت علی(ع) ده بار با پیامبراکرم(ص) نجوی کرد، و در هر بار یک دینار صدقه می‌داد. (همان مدرک/240، ح 951).
eporsesh.com