همانطور که معاد هم جنبه ی جسمانی دارد و هم روحانی، طبیعی است که مجازاتها و پاداش ها نیز باید دارای دو جنبه باشد و چون توجه عامه ی مردم، به جنبه های جسمانی بیشتر است شرح وتوضیح بیشتری در مورد مجازاتهای جسمانی دیده می شود ولی اشاره به کیفرهای معنوی و روحی هم زیاد است مانند آیه ی شریفه ای از سوره دخان که می فرماید: (ذق انّک انت العزیز الکریم)(1): بچش عذاب را تو همان کسی هستی که به گمان خود، از همه قدرتمند تر و محترم تر بودی. و یا می فرماید: (ان هذا ما کنتم به تمترون)(2): این همان چیزی است که پیوسته درباره ی آن شک می کردی. آری بعد از همه ی عذابهای دردناک جسمانی، مجازات جانکاه روانی آنها شروع می شود: و به آنها گفته می شود: چقدر در آیات مختلف قرآن با انواع دلایل، واقعیت و حقانیت این روز به شما گوشزد شد، ولی شما گوش شنوا نداشتید. پی نوشت: 1-دخان/49. 2-دخان/50. منبع: تصویر دوزخ و دوزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی،انتشارات جامعه القرآن الکریم
همانطور که معاد هم جنبه ی جسمانی دارد و هم روحانی، طبیعی است که مجازاتها و پاداش ها نیز باید دارای دو جنبه باشد و چون توجه عامه ی مردم، به جنبه های جسمانی بیشتر است شرح وتوضیح بیشتری در مورد مجازاتهای جسمانی دیده می شود ولی اشاره به کیفرهای معنوی و روحی هم زیاد است مانند آیه ی شریفه ای از سوره دخان که می فرماید: (ذق انّک انت العزیز الکریم)(1): بچش عذاب را تو همان کسی هستی که به گمان خود، از همه قدرتمند تر و محترم تر بودی. و یا می فرماید: (ان هذا ما کنتم به تمترون)(2): این همان چیزی است که پیوسته درباره ی آن شک می کردی. آری بعد از همه ی عذابهای دردناک جسمانی، مجازات جانکاه روانی آنها شروع می شود: و به آنها گفته می شود: چقدر در آیات مختلف قرآن با انواع دلایل، واقعیت و حقانیت این روز به شما گوشزد شد، ولی شما گوش شنوا نداشتید.
پی نوشت:
1-دخان/49.
2-دخان/50.
منبع: تصویر دوزخ و دوزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی،انتشارات جامعه القرآن الکریم
- [سایر] بزرگترین عذاب دوزخیان چیست؟
- [سایر] از دیدگاه قرآن کیفرهای روحی و عقلی دوزخیان چگونه است؟
- [سایر] سلام؛ لطفاً چند نمونه از عذابهای روحی دوزخیان را بیان کنید.
- [سایر] چرا عذاب جهنم این قدر شدید و دردناک است؟ آیا این عذاب ها با لطف الهی سازگار است؟ آیا با اعمال دوزخیان تناسب دارد؟
- [سایر] فلسفه و حقیقت فشار قبر چیست؟ آیا عمومی است؟ آیا فشار قبر روحی است یا جسمی؟
- [سایر] آیا لذت یا عذاب قبر جسمانی است یا فقط جنبهء روحی و مثالی دارد؟
- [سایر] آیا اعتراف گیری تحت فشار و شکنجه روحی و روانی و جسمی اعتبار اسلامی دارد؟ اعتراف گیری با استفاده از مواد مخدر و افیون و داروهای کدوئینه جایز است؟....
- [سایر] گفتگوهای دوزخیان را شرح دهید ؟
- [سایر] کنوانسیون منع شکنجه چیست؟
- [سایر] تقاضای دوزخیان از بهشتیان چیست؟
- [آیت الله مظاهری] قاضی نمیتواند چیزی به یکی از طرفین دعوی یا شاهد یاد بدهد یا آنها را بترساند یا حرف در حرف آنها بیاورد یا آنها را به اشتباه بیندازد چنانکه نمیتواند با تجسّس غیر متعارف یا تهدید یا شکنجه یا زندان و مانند اینها اقرار بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] حدود و تعزیرات به دو راه ثابت میشود: اوّل: شهادت دو مرد عادل. دوّم: اقرار خود شخص، ولی زنا یا لواط با شهادت چهار شاهد عادل یا چهار مرتبه اقرار خود شخص در چهار جلسه ثابت میشود. و اقرار باید با اختیار و بدون تهدید یا شکنجه و مانند اینها باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی دوست داشته باشد که واجبی از واجبات بیارزش یا متروک شود و یا حرامی از محرّمات با ارزش و یا جایی در جامعه باز کند، گرچه در این امر قبیح خود عامل نباشد و تبلیغ نیز برای آن نکند، از نظر قرآن شریف کیفر بزرگی در دنیا و عذاب بزرگی در آخرت دارد، مثلاً کسی که دوست دارد در جامعه اسلامی، چادر جای خود را به بدحجابی و قرضالحسنه جای خود را به قرض ربوی بدهد، و قطعاً اگر توبه نکند، عذاب دردناکی در دنیا و آخرت به سراغ او خواهد آمد.
- [آیت الله مظاهری] تحقیقات روی حیوان در علم پزشکی یا جراحی و مانند اینها، اگر پیشرفت علم متوقف بر آن باشد اشکال ندارد، ولی تحقیقات روی انسان موقعی جایز است که علاوه بر رضایت او خطر جانی و روحی و جسمی برای او نداشته باشد.
- [آیت الله اردبیلی] نمایشهای متداول چنانچه مستلزم نظر و لمس نامحرم یا موجب اشاعه فساد و تهییج شهوت و یا توهین به مقدّسات مذهب و اولیای دین و دروغ و باطل نباشد، اشکال ندارد. همچنین بازیهای مختلف اگر در آنها آلات قمار و برد و باخت و ضرر جسمی یا روحی و یا اِتلاف و اِسراف مال در بین نباشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] تفحّص و شنود بهواسطه خواب کردن یا مست کردن و یا او را از خود بیخود کردن و همچنین بهواسطه شکنجههای روحی و جسمی، گناه مضاعف دارد، زیرا هم از نظر تفحّص و شنود حرام است و هم از نظر ظلم، و آنچه از این راهها به دست میآید حجّت نیست، مگر اینکه با قرائن دیگر یقین پیدا شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر بواسطه یقین یا احتمال ضرر ، تیمم کند و پیش از نماز بفهمد که آب برایش ضرر ندارد ، تیمم او باطل است . و اگر بعد از نماز بفهمد باید دوباره نماز را با وضو یا غسل بخواند ، مگر در صورتی که وضو یا غسل در حالت یقین یا احتمال ضرر موجب نگرانی روحی باشد ، که تحملش مشکل است .
- [آیت الله اردبیلی] (غَصْب) آن است که انسان از روی ظلم بر مال یا حقّ کسی مسلّط شود. غصب از گناهان بزرگ است و غاصب در قیامت به عذاب سخت گرفتار میشود. از حضرت پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم روایت شده است که: (هر کس یک وجب زمین از دیگری را غصب کند، در قیامت آن زمین را از هفت طبقه آن مثل طوق به گردن او میاندازند.)(1)
- [آیت الله مظاهری] کسی که به گناهکار به خاطر گناهش احترام کند، یا به نیکوکار به خاطر کار نیکش بیاعتنایی کند، نظیر کاسبی که زنهای بدحجاب را بر زنهای باحجاب مقدّم بدارد، و یا به بدحجابها احترام کند و به زنهای باحجاب بیاحترامی نماید، اگر ملتزم به لوازم آن باشد کفر است، و اگر ملتزم نباشد گناهش بسیار بزرگ است، و اگر توبه نکند عذاب دردناکی هم در دنیا و هم در آخرت دارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] غصب ان است که انسان از روی ظلم بر مال یا حق کسی مسلط شود و این یکی از گناهان بزرگ است که اگر کسی انجام دهد در قیامت به عذاب سخت گرفتار می شود از حضرت پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم روایت شده است که هرکس یک وجب زمین از دیگری غصب کند در قیامت ان زمین را از هفت طبقه ان مثل طوق به گردن او می اندازند