آیا سحر و جادو واقعیت دارد و درست است؟

آیا بستن بخت دختران و بستن راه کار... واقعیت دارد؟ اگر واقعیت دارد از طرف خدا است یا افرادی که در این دنیا زندگی می‌کنند؟ 3- آیا دعای دعا نویس‌ها درست است؟ 4- راه باز شدن بخت... چیست؟
در قرآن بیش از 50 مورد کلمه سحر به کار رفته که از مجموع آن می‌توان استفاده کرد که سحر به دو قسم تقسیم می‌شود
1- سحری که مقصود از آن فریفتن و تردستی و شعبده بازی و چشم بندی است و حقیقتی ندارد، چنانکه می‌خوانیم "ریسمانها و عصاهای آنان (جادوگران زمان موسی‌علیه السلام) بر اثر سحرشان به نظر می‌رسید که حرکت می‌کنند."(1)
2- قسم دوّم سحری است که واقعاً اثرگذار است مثل اینکه باعث جدائی زن و شوهر و یا مریض شدن انسان و... می‌شود، در قرآن می‌خوانیم "آنها مطالبی را می‌آموختند که بتوانند به وسیله آن میان مرد و همسرش جدایی بیفکنند... آنها قسمتهایی را فرا می‌گرفتند که برای آنان زیان داشت و نفعی نداشت."(2)
3- قسم سوّمی هم ادّعا شده که ممکن است بر اثر سحر، شکل اشخاص تغییر کند، مثلاً انسان بر اثر سحر تبدیل به حیوان شود که این واقعیت ندارد.(3)
امام صادق‌علیه السلام فرمود: "سحر، انواعی دارد:
1- یک نوع آن مانند طبابت است، چنانکه پزشکان برای هر دردی دوا و دارو دارند، ساحران هم برای هر سلامتی آفتی و برای هر عافیتی بلایی دارند.
2- تردستی و چشم بندی
3- تسخیر نمودن جنّ و شیاطین.(4)
پس اصل وجود سحر و تأثیر گذاری آن فی الجمله، واقعیت دارد.
اما اگر مراد این باشد که کسی به واسطه سحر بین زن و شوهری دشمنی ایجاد کند و یا خواستگاری را نسبت به دختری بدبین کند و یا شخصی را نسبت به کار و شغل خاصش بدبین کند این ممکن است، و اما اینکه بتواند کاملاً جلو بخت دختری را بگیرد، این واقعیّت ندارد. فقط صرف تخیّل است. و همچنین است نسبت به شغل و کارهای انسان به طوری که همه راهها را بر انسان ببندد، امکان ندارد.(5)
اما دعای دعانویس‌ها اگر به صورت ابطال سحر باشد می‌تواند درست باشد و واقعیّت داشته باشد، چنانکه امام صادق‌علیه السلام به شخصی که ساحر بود و قصد توبه داشت فرمود: بعد از این "عقده سحر را بگشا و سحر را باطل کن ولی گره جادوگری مزن(6) و همچنین اگر به صورت استفاده از اثرات بعضی سوره‌ها و یا آیات قرآن باشد.(7) و یا آثار بعضی دعاها و ختم‌هایی که مدرک صحیح دارند، باز هم قابل قبول است(8)، چون دعا اثر دارد، چنانکه پیامبر اسلام‌صلی الله علیه وآله فرمود: "دعا می‌تواند قضای الهی را تغییر دهد."(9) اما نوع دعا نویسان فعلی، مخصوصاً آنهایی که سواد کافی نسبت به قرآن و روایات و دعاها ندارند( و این کار را شغل و وسیله درآمد قرار داده‌اند و با انواع حیله‌ها می‌خواهند از مردم پولی به دست آورند، قابل اعتماد نیستند و به حرف آنها نباید توجه شود. البته نوع دیگری از دعا داریم که ممکن است انسان بر اثر پاکی روح دعایی بنویسد و یا بخواند که مؤثر واقع شود، شبیه رجبعلی خیاط، و یا مرحوم نخودکی اصفهانی(10) که این نوع، واقعیّت و صحّت دارد، منتهی بسیار نادر و نایاب است.
نوع دیگری از تصرفات که در جامعه ما دعا نویسی خوانده می‌شود ولی ارتباطی به دعای واقعی ندارد، استفاده از علوم غریبه مثل جفر و رمل و ... می‌باشد. اعداد و برخی از کلمات و حروف خواصی دارند و برخی با دانستن و به کار بستن آن‌ رموز می‌توانند به کارهایی خارج از عرف دست بزنند. ممکن است این آثار در برخی از آیات قرآن نیز یافت شوند که هر کسی این آثار را نمی‌شناسد. البته در موارد بسیاری این آیات اثرات مفید و سحر شکن دارند، ولی سوء استفاده از آن ناممکن نیست.
اگر واقعاً ثابت شود که شخصی مورد سحر قرار گرفته، باید دنبال کسی برود که می‌تواند سحر را باطل کند، اما مسأله مهمی که برای شما بیان می‌شود این است که اعمال و رفتار خود انسان در سرنوشت انسان سهم بسزایی دارد، قرآن می‌فرماید: در آن چه مصیبت به شما می‌رسد، دستاورد خودتان است"(11) علی‌علیه السلام در تفسیر این آیه فرموده: "از گناهان اجتناب کنید که تمام بلاها و کمبود روزی به واسطه گناه است حتّی خراش برداشتن بدن و زمین خوردن و مصیبت دیدن"(12) شاید گاهی گناهان انسان مانند بی‌حرمتی به پدر و مادر و امثال آن باعث شود مسائل ازدواج به مشکلات برخورد کند، و یا نسبت به کار و زندگی و یا به رزق و روزی لطمه وارد شود.
بهترین راه برای باز شدن بخت و... توجه به مسائل زیر است:
1-از گناهان، شدیداً دوری کنید، در این صورت قطعاً خداوند زمینه ازدواج مناسب و یافتن کارهای مفید و... را برای انسان فراهم می‌کند(13 )
2- به واجبات مخصوصاً نماز و روزه اهمیّت داده شود.
3- خدمت به دیگران مخصوصاً پدر و مادر و بستگان نزدیک در بهتر شدن وضع زندگی انسان بسیارمؤثر است.
4- از همه مهمتر، سرمایه بسیار بزرگی در اختیار داریم و آن وجود اهلبیت عصمت و طهارت‌علیهم السلام است که دعا و توسل به آنها داشته باشیم، مخصوصاً توسل به امام زمان (عج) روحی و ارواح العالمین له الفداء، بسیار مؤثراست.
5- دعای خالصانه نمودن و حاجات را از خداوند خواستن، امام صادق‌علیه السلام فرمود: "دعا برای حل مشکلات از نیزه نفوذ کننده‌تر است."(14) و پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: "دعا اسلحه مؤمن است"(15) در حدیث دیگر آمده اگر بنده به درگاه خداوند دست به دعا بردارد، خداوند حیا می‌کند از اینکه او را دست خالی رد کند.(16) منتهی دعا شرائطی دارد از جمله اینکه یقین داشته باشد خداوند حاجت او را بر آورده می‌نماید. در حدیثی می‌خوانیم که هرگاه دعا نمودید، امید داشته باشید که حاجت شما بر آورده شود.(17)
6- اندیشه نمودن در جوانب کار و از عقل خود بهره بردن. علی‌علیه السلام فرمود: کسی که قبل از انجام کاری اندیشه و تدبیر کند در آینده پشیمان نمی‌شود.(18) و آینده و جوانب هر کاری را در نظر گرفتن. پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: هرگاه خواستی کاری را انجام دهی در عاقبت آن اندیشه کن.(19)
7- مشورت نمودن و بهره برداری از عقل بزرگان، علی‌علیه السلام فرمود: قبل از هر کاری مشورت کن.(20) امام صادق‌علیه السلام فرمود: کسی که مشورت کند به هلاکت نمی‌افتد.(21)
پاورقی‌ها
1 - قرآن کریم، سوره طه: 66. و شبیه این است آیه 66 سوره اعراف.
2 - بقره: 102.
-3 ر.ک: تفسیر نمونه، ج 1، ص 377، تا 382.
-4 احتجاج طبرسی، ص 939 به نقل از نخبة التفاسیر، ص 319-325.
-5 از جمله "و ما هُم بضارین مِن احدٍ الاّباذن اللّه" در آیه 103 سوره بقره استفاده یم شود که بدون اذن پروردگار نمی‌توانند به کسی زیان برسانند. در آن مواردی که خداوند اذن بدهد اثر دارد، لذا در همه موارد نمی‌تواند اثر داشته باشد (تفسیر نمونه، ج 1، ص 376، شماره 14).
-6 وسائل الشیعه، به نقل از تفسیر نمونه، ج 1، ص 380.
-7 کیمیای محبّت، محمد محمدی ری شهری، ص 196 و تفسیر نورالثقلین.
-8 همان مدرک، ج 1، ص 258.
-9 الحکم الزهراء، علیرضا صابری، ص ج 1، ص 254.
-10 ر.ک: کیمیای محبت، همان و نشان از بی‌نشانها.
-11 شوری: 30.
-12 خصال: 1/616. و بحار 47/35 /73.
-13 بحارالانوار، ج 73، ص 47.
-14 اصول کافی، ج 4، ص 214.
-15 همان، ص 213.
-16 همان، ص 218.
-17 شهید مطهری، بیست گفتار، ص 282.
-18 علیرضا صابری، الحکم الزاهرة، ج 2، ص 21.
-19 همان، ص 21.
-20 همان، ص 407.
-21 همان، ص 405.
سوره عنکبوت، آیه 69
وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الُْمحْسِنِینَ
کسانی که در راه ما کوشیده اند و به یقین راه های خود را به آنان می نمایانم و در حقیقت خدا با نیکوکاران است