نبوت حضرت آدم(علیه السلام) را از دو راه کلی می توان اثبات کرد.
1. دلیل عقلی: بر اساس دلیل هایی که ضرورت وجود نبی (یا وصی نبی) را در هر زمان و مکانی اثبات می کند، نبوت اولین بشر روی زمین، یعنی حضرت آدم(علیه السلام)، نیز اثبات می شود؛ به این معنی که هدف از خلقت انسان ها تحقق نمی یابد، مگر آن که راهنمایانی از جانب پروردگار فرستاده شوند، حتی اگر یک اجتماع کوچک دو نفری روی زمین زندگی کنند، لازم است برای تحقق این هدف، یکی از آن دو دارای مقام نبوت باشد؛ بر این اساس برای خانواده ی حضرت آدم(علیه السلام) و آن جامعه کوچک نیز وجود پیامبر ضروری خواهد بود و او حضرت آدم(علیه السلام) است؛ زیرا شخص دیگری غیر از او برای جامعه آن روز مطرح نیست.
2. دلیل نقلی: پس از آن که حقانیت اسلام و قرآن را با دلایل عقلی و نقلی پذیرفتیم، حجیّت مطالب و معارف اسلامی و قرآنی نیز اثبات می شود و نبوت حضرت آدم(علیه السلام) افزون بر روایات اسلامی[1] در قرآن کریم نیز بیان شده است؛ البته قرآن مجید لفظ (نبی) و (رسول) را برای همه ی پیامبرانی که از آن ها یاد کرده، به کار نبرده است، ولی تعبیرهایی وجود دارد که به خوبی نبوت آن ها را اثبات می کند؛ از جمله: نبوت حضرت آدم(علیه السلام)که در آیات ذیل آمده است:
(إِنَّ اللّهَ اصْطَفی آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِیمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَی الْعالَمِینَ)[2]؛ خداوند، آدم و نوح و آل ابراهیم و آل عمران را بر جهانیان برتری داد.
برتری آدم در ردیف سایر پیامبران، بیانگر نبوت حضرت آدم(علیه السلام)است.
(وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً...)؛ و هنگامی که پروردگارت به فرشتگان می فرمود: من بر روی زمین خلیفه ای -از طرف خود- قرار داده ام.
(وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها...)[3]؛ و همه نام ها را به آدم آموخت.
بر اساس معارف قرآنی، خلیفه ی خداوند در زمین و کسی که به طور مستقیم، علوم و معارف را از خداوند دریافت کرد و سپس آموزگار ملائکه گردید، دارای مقام نبوت و رسالت از جانب پروردگار نیز هست.
منابعی برای آگاهی بیشتر:
1. تاریخ پیامبران از آدم تا خاتم، ص 93.
2. همراه با پیامبران در قرآن، ص 51 به بعد.
پی نوشتها:
[1]. ر.ک: بحارالانوار، ج 11.
[2]. آل عمران، 33.
[3]. بقره، 31.
منبع: پرسش ها و پاسخ هایی پیرامون نبوت و رسالت، فاضل عرفان، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1383).
