شنیدن سخن حق که به انگیزه انتقادات سازنده ابراز می ‌شود، لازم و ضروری است، ولی اگر انتقاد با تحقیر آمیخته شد، شرط انتقاد سازنده را ندارد. یکی از شرایط انتقاد از دیدگاه اسلام، رعایت ادب و احترام از سوی منتقد است. پیامبر اکرم صلی الله وعلیه وآله می‌ فرمایند: "کسی که امر به معروف می‌ کند، باید به مردم خالصانه اندرز گوید و نسبت به آنان مهربان باشد و با سخنان لطیف و دل نشین دعوتشان نماید". (بحارالانوار، ج 97، ص 83) اگر کسی در صدد نهی از منکر باشد، ولی به آداب آن عمل نکند، به وظیفه خود عمل نکرده است. در صورتی که انتقاد او با تحقیر توأم باشد، نه تنها ثوابی نبرده، بلکه گناه بزرگی را مرتکب شده است. در این جا انتقاد شونده (که مورد تحقیر واقع شده) میتواند از خود دفاع کند و به او تذکر دهد، ولی مواظب باشد که مقاربه به مثل صورت نگیرد. این دستور قرآنی است که: "ناپسندی را با نیکی دفع کن که ناگاه خواهی دید همان کس که میان تو و او دشمنی است، گویی دوستی گرم و صمیمی است". (سوره فصلت (41) آیه 34)
شنیدن سخن حق که به انگیزه انتقادات سازنده ابراز می شود، لازم و ضروری است، ولی اگر انتقاد با تحقیر آمیخته شد، شرط انتقاد سازنده را ندارد. یکی از شرایط انتقاد از دیدگاه اسلام، رعایت ادب و احترام از سوی منتقد است. پیامبر اکرم صلی الله وعلیه وآله می فرمایند: "کسی که امر به معروف می کند، باید به مردم خالصانه اندرز گوید و نسبت به آنان مهربان باشد و با سخنان لطیف و دل نشین دعوتشان نماید". (بحارالانوار، ج 97، ص 83)
اگر کسی در صدد نهی از منکر باشد، ولی به آداب آن عمل نکند، به وظیفه خود عمل نکرده است. در صورتی که انتقاد او با تحقیر توأم باشد، نه تنها ثوابی نبرده، بلکه گناه بزرگی را مرتکب شده است. در این جا انتقاد شونده (که مورد تحقیر واقع شده) میتواند از خود دفاع کند و به او تذکر دهد، ولی مواظب باشد که مقاربه به مثل صورت نگیرد. این دستور قرآنی است که: "ناپسندی را با نیکی دفع کن که ناگاه خواهی دید همان کس که میان تو و او دشمنی است، گویی دوستی گرم و صمیمی است". (سوره فصلت (41) آیه 34)
- [سایر] آیا مبدا عشق خدا است و یا حقیقتی دیگر؟
- [سایر] با مردن چه حقیقتی بر انسان آشکار می گردد؟
- [سایر] جمله «لکلّ اجل کِتاب» در آیه 38 سوره رعد به چه حقیقتی اشاره دارد؟
- [سایر] روش برخورد با توهین و تحقیر چیست؟
- [سایر] جمله (لکلّ اجل کِتاب) در آیه 38 سوره رعد به چه حقیقتی اشاره دارد؟
- [سایر] چرا در دنیا زشتی و زیبایی درهم آمیخته است و آیا بهتر نبود خداوند تنها زیبائی ها را می آفرید؟
- [سایر] آیا وهابیت حکم صریحی در مورد تحقیر شیعه دارد؟
- [سایر] تحقیر مسلمان به خاطر فقر، چه کیفری دارد؟
- [سایر] آیا الزام ها و ضرورت های اجتماعی ، جامعه را به زندگی آمیخته با صلح و عدالت سوق می دهد؟
- [سایر] در حالی که خنده بر هر درد بی درمان دوا است، چرا حالت هیجانی غالب بر آیین دینی و مراسم اجتماعی دین سراسر غم و گریه میباشد و مراسم دینی ما مسلمانان، همیشه آمیخته با مصیبت و مرثیه خوانی حزنآفرین و غمافزا است؟ آیا اسلام مراسم شادی و جشن ندارد که تمام مراسم دینی به حزن و اشک آمیخته است؟
- [آیت الله نوری همدانی] بععد از تکبیر امام اگر صف جلو آمادة نماز و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد کسی که در صف بعد ایستاده ، می تواند تکبیر بگوید . ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود، یا همه نیت فرادی نمایند، نماز صف بعد فرادی می شود، هر چند صف جلو فوراً برای نماز دیگری به امام اقتدا کنند.
- [آیت الله بروجردی] بعد از تکبیر امام اگر صفِ جلو آماده نماز و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد، کسی که در صف بعد ایستاده میتواند تکبیر بگوید، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.
- [آیت الله خوئی] بعد از تکبیر امام اگر صف جلو آماده نماز، و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد، کسی که در صف بعد ایستاده، میتواند تکبیر بگوید ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.
- [امام خمینی] بعد از تکبیر امام اگر صف جلو آماده نماز، و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد کسی که در صف بعد ایستاده، می تواند تکبیر بگوید ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.
- [آیت الله سیستانی] بعد از تکبیر امام اگر صف جلو ، آماده نماز و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد ، کسی که در صف بعد ایستاده ، میتواند تکبیر بگوید ، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود .
- [آیت الله بهجت] بعد از شستن هردو دست باید جلو سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند . اگر تری در دست نمانده باشد وظیفه اش در مسأله 257 بیان خواهد شد . و احتیاط واجب در مسح سر از بالا به پایین است ؛ و مسح کردن با دست راست بهتر است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بعد از تکبیر امام اگر صف جلو آماده نماز، و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد، کسی که در صف بعد ایستاده، می تواند تکبیر بگوید، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعد از تکبیر امام اگر صفِ جلو آماده نماز و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد کسی که در صف بعد ایستاده می تواند تکبیر بگوید ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.
- [آیت الله مظاهری] بعد از تکبیر امام اگر صف جلو آماده نماز، و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد کسی که در صف بعد ایستاده، میتواند تکبیر بگوید ولی مستحب است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.