به عنوان مقدمه در جواب سؤال شما به عرض می رسانم که اسلام دینی کامل است که در همة شئون زندگی فردی و اجتماعی انسانها دارای برنامه و دستور می باشد. و برای هر چیزی و هر کسی حق او را و وظیفه او را تعیین نموده است. و حتی در جزئی ترین مسائل هم اظهار نظر کرده است. یکی از حوزه هایی که اسلام در آن وارد شده است و به طور مفصل هم به آن پرداخته است، مسائل مربوط به خانواده می باشد. که یکی از قسمت هایی که تقریباً بسیار جامع به آن پرداخته، مسائل حقوقی است که نسبت به آن تذکر داده و آنها را بر شمرده است. لذا در این باب به حقوق والدین و فرزندان اشاره کرده و حقوق متقابل را بیان فرموده است. یکی از حقوقی که فرزند بر پدر و مادر دارد ، نام نیک انتخاب کردن برای فرزند است. و این مطلب در احادیث متعددی مطرح شده است که به عنوان نمونه به دو مورد آن اشاره می نمائیم. 1. امام رضا علیه السلام فرمود: اولین نیکی که پدر به فرزند خود می کند این است که برای او نام نیکو انتخاب کند. پس شما هم برای فرزندان خود نام نیکو انتخاب کنید.[1] 2. پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) در وصیت خود به حضرت علی علیه السلام فرمود: ای علی حق فرزند بر پدر و مادر این است که نام نیکو برای او انتخاب کنند و او را خوب تربیت کنند و به آداب خوب مؤدب کنند.[2] پس معلوم شد که یکی از حقوق فرزند بر والدین انتخاب نام نیک می باشد. نکته دیگر این می باشد که نام نیک از نظر روحی و روانی تأثیر مثبت بر فرزند دارد. کما اینکه نام زشت هم تأثیر منفی دارد. و وسیله ای برای خرد شدن شخصیت فرزند در اجتماع و در میان دوستانش می گردد. پس بر والدین لازم است که با انتخاب نام نیک، هم حق خود را ادا کنند و هم فرزند خود را خوشنام کنند. چه بسا یک نام زیبا در سعادت یک فرد تأثیر داشته باشد مانند جریان حرّ بن یزید ریاحی که حضرت سیدالشهداء نام او را با مسمی قلمداد کردند. و از طرف دیگر با وجود این همه نام و اسم زیبا در اسلام شایسته نیست که مسلمان برای فرزند خود نام غیراسلامی انتخاب کند. البته انتخاب نام یهودا حرام نیست و گناه ندارد ولی برای یک خانواده مسلمان سزاوار نیست که برای فرزند خود این نام را انتخاب کند. که چه بسا این نام باعث بروز مشکلاتی برای فرزند هم بشود من جمله از دست دادن هویت اسلامی خود. و نکته ای که نباید از آن غافل شد، تداعی این اسم با یهودی بودن و همفکر و هم عقیده با آنها بودن می باشد. و این در جامعة ما که فرهنگی متفاوت و در تضاد با افکار یهودیت صهیونیستی دارد همخوانی ندارد. لذا بهتر و شایسته است از اسم خوب خصوصاً اسامی ائمه علیهم السلام استفاده نمائیم که بسیار به آنها سفارش شده و پسندیده هم می باشد. پیامبرگرامی اسلام(صلی الله علیه وآله)می فرمایند:"هرکس دارای چهارپسرباشدویکی رابانام من نامگذاری نکند، درحقیقت به من جفاکرده است."[3] امام حسین(علیه السلام) می فرمایند:"اگرخداوندصدپسرهم به من مرحمت فرماید، همه رابانام پدرم" علی" نامگذاری می کنم وجزنام وی را انتخاب نمی کنم."[4] دراحادیث آمده است که رسول خدا نامهای مردان وشهرها را تغییر می دادوبدین وسیله راه فرهنگ زدایی ازفرهنگ بیگانه خود نشان می دادند.[5] معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. تربیت و آموزش کودک در اسلام، تألیف عصام عتیاوی، ترجمه دکتر عبدالصاحب یادگاری، نشر کانون اندیشه های اسلام، چاپ اول، سال 1370 ش، قم. 2. حقوق متقابل والدین و فرزندان، عبدالکریم پاک نیا، نشر کمال الملک، چاپ اول، سال 82، قم. 3. اسلام و تربیت کودکان، نوشته دکتر احمد بهشتی، ج 1، انتشارات سازمان تبلیغات، چاپ اول، سال 80، تهران. 4. روشهای آسیب زا در تربیت، محمدرضا قائمی مقدم، مؤسسة پژوهشی حوزه و دانشگاه. پی نوشتها: [1] . اصول کافی، دارالاضواء، چاپ بیروت، ج 6، ص 18، باب الاسهاء و الکَنی، ح 3. [2] . حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، انتشارات ال البیت، چاپ قم، 1412 ه ق، ج 21، ص 390، باب 22، ابواب احکام اولاد. [3] فروع کافی،ج6،ص19. [4] فروع کافی،ج6،ص19. [5] بابازاده،علی اکبر،مسائل ازدواج وحقوق خانواده،،ص87 ،انتشارات بدر. منبع: اندیشه قم
آیا می توانم نام فرزندم را «یَهودا» بگذارم به عنوان یک فرد مسلمان یا نه؟ آیا گناه محسوب می شود؟
به عنوان مقدمه در جواب سؤال شما به عرض می رسانم که اسلام دینی کامل است که در همة شئون زندگی فردی و اجتماعی انسانها دارای برنامه و دستور می باشد. و برای هر چیزی و هر کسی حق او را و وظیفه او را تعیین نموده است. و حتی در جزئی ترین مسائل هم اظهار نظر کرده است.
یکی از حوزه هایی که اسلام در آن وارد شده است و به طور مفصل هم به آن پرداخته است، مسائل مربوط به خانواده می باشد. که یکی از قسمت هایی که تقریباً بسیار جامع به آن پرداخته، مسائل حقوقی است که نسبت به آن تذکر داده و آنها را بر شمرده است. لذا در این باب به حقوق والدین و فرزندان اشاره کرده و حقوق متقابل را بیان فرموده است.
یکی از حقوقی که فرزند بر پدر و مادر دارد ، نام نیک انتخاب کردن برای فرزند است. و این مطلب در احادیث متعددی مطرح شده است که به عنوان نمونه به دو مورد آن اشاره می نمائیم.
1. امام رضا علیه السلام فرمود: اولین نیکی که پدر به فرزند خود می کند این است که برای او نام نیکو انتخاب کند. پس شما هم برای فرزندان خود نام نیکو انتخاب کنید.[1]
2. پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) در وصیت خود به حضرت علی علیه السلام فرمود: ای علی حق فرزند بر پدر و مادر این است که نام نیکو برای او انتخاب کنند و او را خوب تربیت کنند و به آداب خوب مؤدب کنند.[2]
پس معلوم شد که یکی از حقوق فرزند بر والدین انتخاب نام نیک می باشد.
نکته دیگر این می باشد که نام نیک از نظر روحی و روانی تأثیر مثبت بر فرزند دارد. کما اینکه نام زشت هم تأثیر منفی دارد. و وسیله ای برای خرد شدن شخصیت فرزند در اجتماع و در میان دوستانش می گردد. پس بر والدین لازم است که با انتخاب نام نیک، هم حق خود را ادا کنند و هم فرزند خود را خوشنام کنند. چه بسا یک نام زیبا در سعادت یک فرد تأثیر داشته باشد مانند جریان حرّ بن یزید ریاحی که حضرت سیدالشهداء نام او را با مسمی قلمداد کردند. و از طرف دیگر با وجود این همه نام و اسم زیبا در اسلام شایسته نیست که مسلمان برای فرزند خود نام غیراسلامی انتخاب کند. البته انتخاب نام یهودا حرام نیست و گناه ندارد ولی برای یک خانواده مسلمان سزاوار نیست که برای فرزند خود این نام را انتخاب کند. که چه بسا این نام باعث بروز مشکلاتی برای فرزند هم بشود من جمله از دست دادن هویت اسلامی خود.
و نکته ای که نباید از آن غافل شد، تداعی این اسم با یهودی بودن و همفکر و هم عقیده با آنها بودن می باشد. و این در جامعة ما که فرهنگی متفاوت و در تضاد با افکار یهودیت صهیونیستی دارد همخوانی ندارد. لذا بهتر و شایسته است از اسم خوب خصوصاً اسامی ائمه علیهم السلام استفاده نمائیم که بسیار به آنها سفارش شده و پسندیده هم می باشد.
پیامبرگرامی اسلام(صلی الله علیه وآله)می فرمایند:"هرکس دارای چهارپسرباشدویکی رابانام من نامگذاری نکند، درحقیقت به من جفاکرده است."[3]
امام حسین(علیه السلام) می فرمایند:"اگرخداوندصدپسرهم به من مرحمت فرماید، همه رابانام پدرم" علی" نامگذاری می کنم وجزنام وی را انتخاب نمی کنم."[4]
دراحادیث آمده است که رسول خدا نامهای مردان وشهرها را تغییر می دادوبدین وسیله راه فرهنگ زدایی ازفرهنگ بیگانه خود نشان می دادند.[5]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تربیت و آموزش کودک در اسلام، تألیف عصام عتیاوی، ترجمه دکتر عبدالصاحب یادگاری، نشر کانون اندیشه های اسلام، چاپ اول، سال 1370 ش، قم.
2. حقوق متقابل والدین و فرزندان، عبدالکریم پاک نیا، نشر کمال الملک، چاپ اول، سال 82، قم.
3. اسلام و تربیت کودکان، نوشته دکتر احمد بهشتی، ج 1، انتشارات سازمان تبلیغات، چاپ اول، سال 80، تهران.
4. روشهای آسیب زا در تربیت، محمدرضا قائمی مقدم، مؤسسة پژوهشی حوزه و دانشگاه.
پی نوشتها:
[1] . اصول کافی، دارالاضواء، چاپ بیروت، ج 6، ص 18، باب الاسهاء و الکَنی، ح 3.
[2] . حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، انتشارات ال البیت، چاپ قم، 1412 ه ق، ج 21، ص 390، باب 22، ابواب احکام اولاد.
[3] فروع کافی،ج6،ص19.
[4] فروع کافی،ج6،ص19.
[5] بابازاده،علی اکبر،مسائل ازدواج وحقوق خانواده،،ص87 ،انتشارات بدر.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] نسبت میان «دین اسلام» و «عرفان» چیست؟
- [سایر] مفهوم «گناه» در مسیحیت چیست؟
- [سایر] تفاوت «اسلام انقلابی» مورد نظر منافقان با «انقلاب اسلامی» مورد نظر امام و نیز تفاوت «دین حکومتی» با «حکومت دینی» چیست؟
- [سایر] در آیات اول سوره فتح «لیغفرلک الله ما تقدم من ذنبک و ما تأخر» منظور از «ذنب» و گناه پیامبر(ص) چیست؟
- [سایر] آیا پیامبر حقیقی مجوس «زردشت» است یا فرد دیگری ؟
- [سایر] مراد از «مؤمنین» کدام گروه از مسلمانان هستند؟
- [سایر] چرا اسلام دین «سهله سمحه» نامیده شده است؟
- [سایر] تفاوت میان کلمات «خوف»، «خشیت»، «وجل»، «فزع»، «روع»، «شفق»، «حذر» و «رهب» چیست؟
- [سایر] پیامبر اکرم«رحمه للعالمین» و «شفیع» امت اسلام است پس چرا در روز قیامت از امتش در مهجوریت قرآن شکایت می کند؟
- [سایر] تفسیر نام«یهوه» و «الله» و تفاوت آن بین اسلام و مسیحیت و یهود را شرح دهید؟
- [آیت الله مظاهری] از گناهان در اسلام فحش دادن به مسلمان است و چون فحش دادن اهانت به مسلمان است، باید گفت از این جهت از گناهان کبیره در اسلام است و آن اقسامی دارد: الف) فحش دادن و استهزاء و توهین و تعریض و لعن و مانند اینها- نعوذ باللَّه- به خداوند متعال یا پیامبر گرامی خاتم الانبیا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و ائمّه طاهرین(سلاماللهعلیهم) و حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) علاوه بر اینکه فحشدهنده را نجس و کافر میکند، او را واجب القتل مینماید. ب) فحش دادن به انبیای عظام و علمای دین، بلکه همه افرادی که منتسب به اسلام میباشند، و گناه این قسم فحش در حدّ کفر است که در روایات آمده است جنگ با خدای متعال است. ج) فحش دادن به افراد معمولی و بچهها و دیوانههایی که متوجّه فحش میشوند، نیز حرام، بلکه چون ظلم و اهانت است از گناهان کبیره است. د) فحش دادن به غیر مسلمان یا به حیوانات، گرچه حرام نیست، ولی مسلمان باید مؤدّب باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نبش قبری که باعث هتک حرمت فرد مسلمان میگردد؛ مانند امامزادهها و شهدا و علما و صلحا، اگر چه سالها بر آن گذشته باشد حرام است.
- [آیت الله مظاهری] اگر عیب کسی را که گوینده و شنونده هر دو میدانند، بگویند، غیبت محسوب شده و حرام است، زیرا اسلام نخواسته است که مسلمانی به بدی یاد شود.
- [آیت الله بهجت] به کسی که معصیت کبیره و اموری که در اسلام منکر و قبیح هست مرتکب میشود، مخصوصاً کسی که آشکارا معصیت انجام میدهد، بنابر احتیاط واجب نباید زکات بدهند، مگر بهقدر ضروریات او و خانوادهاش.
- [امام خمینی] اگر ممکن باشد تشریح غیر مسلمان، جایز نیست تشریح مسلمان، برای یاد گرفتن مطالب طبی اگر چه متوقف باشد حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح، و اگر با امکان تشریح غیر مسلمان تشریح مسلمان کنند معصیت کار، و بر آنها دیه است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که برای معصیت سفر کرده موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید نماز را تمام بخواند. و اگر برگشتن از سفر در نظر عرف جزء رفتن به سفر، معصیت محسوب شود، بعید نیست وظیفه اش تمام باشد گرچه احتیاط آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هیچ فرد مسلمانی نمی تواند به عنوان دستور مافوق، فرمان غیر شرعی او را اجرا نماید و او را در جلو گیری از شعائر اسلام و غصب حقوق و آزادی های مشروعه و کارهای ضد اسلامی، کمک و یاری نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان اگرچه دوازده امامی نباشد بر هر مکلفی واجب است، و اگر بعضی انجام دهند از دیگران ساقط می شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کرده اند.
- [آیت الله مظاهری] غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان چه دوازده امامی باشد یا نباشد، بر هر مکلّفی واجب است و اگر بعضی انجام دهند از دیگران ساقط میشود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کردهاند.
- [آیت الله نوری همدانی] غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان بر هر مکلفی واجب است و اگر بعضی انجام دهند ، از دیگران ساقط می شود و چنانچه هیچکس انجام ندهد ، همه معصیت کرده أتند .