سوره توحید
در هشت رکعت نافله شب در وسعت وقت میتوان اکتفا به سوره مختصر مثل سوره توحید نمود یا خیر؟
بلی میتوان به سوره مختصر اکتفا نمود، بلکه به سوره فاتحه تنها مثل سایرنوافل و لکن افضل با فرض تیسّر خواندن سورههای طولانی است.
بلی میتوان به سوره مختصر اکتفا نمود، بلکه به سوره فاتحه تنها مثل سایرنوافل و لکن افضل با فرض تیسّر خواندن سورههای طولانی است.
عنوان سوال:
در هشت رکعت نافله شب در وسعت وقت میتوان اکتفا به سوره مختصر مثل سوره توحید نمود یا خیر؟
پاسخ:
بلی میتوان به سوره مختصر اکتفا نمود، بلکه به سوره فاتحه تنها مثل سایرنوافل و لکن افضل با فرض تیسّر خواندن سورههای طولانی است.
پرسشهای مرتبط از این مرجع
- در صبح رمضان هوا گرفته، با عدم اطّلاع از وقت به مظنّه میتوان اکتفا نمود یا خیر؟
- نماز شب و شفع و وتر، لازم و ملزوم یک دیگر هستند، یا این که در تنگی وقت میتوان به هر قسمت از آنها قناعت نمود؟
- هرگاه شخص برای قربانی گوسفندی را به وسیله قصّابی ذبح نمود، قصّاب دیگر میگوید: این گوسفند حرام شده، ولی ذابح و اشخاص دیگرمی گویند: حلال است، آیا اکتفا به چنین قربانی میتوان نمود یا خیر؟
- مسافر نماز را قصراً به جای آورد، در وسعت وقت هم به محل اقامت رسید، اعاده آن لازم است یا خیر؟
- شخصی ساکن تهران است، در هفته سه الی چهار روز برای تدریس به هشت فرسخی میرود و شب بر میگردد، تکلیف او در نماز تمام است یا قصر؟
- در روز عید که تراشیدن سر واجب است، آیا به ماشین کردن با ماشینهای نمره یک که مانند تیغ موی سر را زایل میکنند و چیزی باقی نمیماند، میتوان اکتفا کرد، یا فقط باید با تیغ دلّاکی سر تراشید و تحمّل درد وزخم آن را نمود؟
- هر گاه شخصِ جنب به اعتقاد وسعت وقت به حمّام رفت و برای نماز صبح غسل کرد - مثلاً - بعد معلوم شد که در واقع وقت ضیق بود و تکلیف او تیمّم بوده، غسل او چه صورت دارد؟
- در صورتی که نافله شب را که خواند صبح شد، نماز شفع و وتر را به نیّت اداء قبل از فریضه صبح میتوان به جا آورد یا خیر؟ و هم چنین نافله صبح؟
- آیا جدّه را میقات میدانید یا خیر؟ و هرگاه وقت ضیق باشد از جدّه میتوان مُحرِم شد یا خیر؟ و هرگاه جهلاً در جدّه مُحرِم شد چه صورت دارد؟ و هرگاه از جدّه به مدینه رفت و در مسجد شجره مُحرِم شد چه صورت دارد؟ آیا در حال اختیار میتواند از طریقی که میرود عمداً احرام را ترک کند وبرود در محل دیگر مُحرِم شود؟ و هرگاه از راه دریا بعض اشخاص اظهار داشتند که محلّی محاذی یلملم است میتوان اطمینان حاصل نمود؟ و هرگاه خبر دهنده غیر مسلم هم باشد میتوان به قولش وثوق و اطمینان حاصل نمود؟
- در مسافرت با احتمال به این که ممکن است به قدر ادای فریضه به محل اقامت برسد، با وسعت وقت نماز را قصراً به جای آورد چه صورت دارد؟ وهم چنین اگر احتمال ندهد؟
پرسشهای مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] باسلام؛ چرا نمازهای ائمه(ع) را خواندن سخت است؟ مثلاً نماز امیرالمؤمنین(ع) چهار رکعت است که در هر رکعت 50 مرتبه سوره توحید دارد؟ یا نماز امام رضا(ع) که باز چهار رکعت است و چندین بار سوره انسان باید خوانده شود؟ آیا آسانتر نبود که مثلاً دو رکعت نماز هدیه به ایشان خوانده میشد؟
- [سایر] خواندن نماز بدون سوره اخلاص چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا در رکعت دوم پس از هر سوره ای گفتن ذکر "کذلک الله ربی" درست است یا فقط بعد از سوره اخلاص باید باشد؟
- [سایر] وقت دقیق نماز شب را می خواهم بدانم؟ نماز شب چند رکعت است؟ چه باید بخوانم؟ توضیح کامل بدهید.
- [سایر] آیا میتوان در رکعت اول یا دوم نماز واجب به جای یک سوره، دو یا سه سوره بخوانیم؟ در نماز مستحب چطور؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار شک کند که رکعت آخر نماز ظهر است یا اوّل عصر؛ تکلیفش چیست؟ آیا وسعت یا تنگی وقت، در حکم، تأثیر دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر فردی به گمان وسعتِ وقت به قصد طهارت از جنابت، غسل نمود، آن گاه فهمید که وقت تنگ بوده، آیا غسل صحیح است؟
- [سایر] آیا میتوان وقت ظهور حضرت مهدی علیه السلام را تعیین نمود؟
- [سایر] آیا از آیه 5 سوره قصص، میتوان به عنوان دال بر وجود و ظهور امام زمان استفاده نمود؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که همیشه در نماز بعد از حمد، سوره توحید را می خواند و به این کار عادت کرده است، اگر قبل از نماز یا در حین نماز، نیت خواندن سوره دیگری را از دل بگذراند، ولی طبق عادت پس از(بسم الله الرحمن الرحیم) سوره توحید بر زبانش جاری شود، می تواند سوره را ادامه دهد یا باید برگردد و سوره ای که نیت کرده بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نمازهای نافله را میشود نشسته خواند، ولی بهتر است دو رکعت نماز نافلهی نشسته را یک رکعت حساب کند، مثلاً کسی که میخواهد نافلهی ظهر را که هشت رکعت است نشسته بخواند، بهتر است شانزده رکعت بخواند و اگر میخواهد نماز وِتر را نشسته بخواند، دو نمازِ یک رکعتی نشسته بخواند.
- کسی که مسافر است، اگر تا مغرب به اندازهی خواندن سه رکعت نماز وقت دارد، باید نماز ظهر و عصر را بخواند و اگر کمتر وقت دارد باید فقط عصر را بخواند و بعداً نماز ظهر را قضا کند و اگر تا نصف شب به اندازهی خواندن چهار رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعداً مغرب را قضا نماید و چنانچه بعد از خواندن عشا، معلوم شود که به مقدار یک رکعت یا بیشتر وقت به نصف شب مانده است، باید فوراً نماز مغرب را به نیت ادا به جا آورد.
- کسی که مسافر نیست، اگر تا مغرب به اندازهی خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط نماز عصر را بخواند و بعداً نماز ظهر را قضا کند و همچنین اگر تا نصف شب به اندازهی خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا را بخواند و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشا را بخواند و بعداً مغرب را قضا نماید.
- کسی که حمد و سوره و چیزهای دیگر نماز را به خوبی نمیداند و میتواند یاد بگیرد، چنانچه وقت نماز وسعت دارد باید یاد بگیرد و اگر وقت تنگ است بنا بر احتیاط واجب در صورتی که ممکن باشد باید نمازش را به جماعت بخواند.
- اگر وقت نماز ادا وسعت داشته باشد، انسان میتواند در بین نماز نیت را به نماز قضا برگرداند، ولی باید برگرداندن نیت به نماز قضا ممکن باشد، مثلاً اگر مشغول نماز ظهر است، در صورتی میتواند نیت را به قضای صبح برگرداند که داخل رکعت سوم نشده باشد.
- اگر در یک رکعت از نماز آیات پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را پنج قسمت کند، مانعی ندارد.
- نمازهای مستحبی زیاد است و آنها را نافله گویند و در بین نمازهای مستحبی به خواندن نافلههای شبانه روز بیشتر سفارش شده و آنها در غیر روز جمعه سی و چهار رکعتند، که هشت رکعت آن نافلهی ظهر و هشت رکعت نافلهی عصر و چهار رکعت نافلهی مغرب و دو رکعت نافلهی عشا و یازده رکعت نافلهی شب و دو رکعت نافلهی صبح میباشد و چون دو رکعت نافلهی عشا را بنا بر احتیاط واجب باید نشسته خواند، یک رکعت حساب میشود، ولی در روز جمعه بر شانزده رکعت نافلهی ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه میشود.
- اگر مشغول نماز چهار رکعتی شود و در بین نماز یادش بیاید که مسافر است، یا ملتفت شود که سفر او هشت فرسخ است، چنانچه به رکوع رکعت سوم نرفته، باید نماز را دو رکعتی تمام کند و اگر به رکوع رکعت سوم رفته نمازش باطل است و در صورتی که به مقدار خواندن یک رکعت هم وقت داشته باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- کسی که به اندازهی خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- در تمام نمازهای واجب و مستحب، پیش از رکوع رکعت دوم مستحب است قنوت بخواند و در نماز وتر با آن که یک رکعت میباشد، خواندن قنوت پیش از رکوع مستحب است و نماز جمعه در هر رکعت یک قنوت دارد، در رکعت اوّل پیش از رکوع و در رکعت دوم بعد از رکوع و نماز آیات پنج قنوت و نماز عید فطر و قربان در رکعت اوّل پنج قنوت و در رکعت دوم چهار قنوت دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیّت نافله شب، دو رکعت به نیّت نماز شَفْع و یک رکعت به نیّت نماز وَتْر خوانده شود. دستور کامل نافله شب در کتابهای ادعیه گفته شده است.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است در تمام نمازها در رکعت اوّل، سوره قدر و در رکعت دوم، سوره توحید را بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است در تمام نمازها در رکعت اول سوره قدر و در رکعت دوم، سوره توحید را بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .هشت رکعت از یازده رکعت نماز شب به نیّت نافله شب و دو رکعت آن به نیّت نماز شفع و یک رکعت آن به نیّت نماز وتر اقامه میشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیت نافله شب و دو رکعت آن به نیت نماز شفع و یک رکعت آن، به نیت نماز وتر خوانده شود، و هشت رکعت نافله شب و هم چنین نافله ظهر و عصر و مغرب را باید مانند نماز صبح دو رکعتی بخوانند و دستور کامل نافله شب در کتاب های دعا گفته شده است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . سوره ای را که در رکعت اول خوانده مکروه است در رکعت دوم بخواند ولی اگر سوره توحید را در هر دو رکعت بخواند مکروه نیست.
- [آیت الله مظاهری] از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیّت نافله شب و دو رکعت آن به نیّت نماز شفع و یک رکعت آن به نیّت وتر خوانده شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مساله 702- از یازده رکعت نافله شب هشت رکعت را به نیت (نافله شب) و دو رکعت آن به نیت (نافله شفع) و یک رکعت به نیت (نافله وتر) به جا می آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .نافله نماز ظهر , هشت رکعت، نافله نماز عصر هشت رکعت، نافله نماز مغرب چهار رکعت، نافله نماز عشاء دو رکعت (نشسته خوانده شود)، نافله نماز شب یازده رکعت، نافله نماز صبح دو رکعت، نافله روز جمعه بیست رکعت است؛ یعنی چهار رکعت بر شانزده رکعت نافله نماز ظهر و عصر افزوده میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن به نیت نافله شب و دو رکعت آن به نیت نماز شفع و یک رکعت آن، به نیت نماز وتر خوانده میشود، آداب و مستحبات نافله شب در کتابهای دعا به طور کامل گفته شده است.