اگر کسی به طریق صحیح و منطقی اصول اعتقادی را بررسی کند، هرگز در ورطه این گونه سوالات گرفتار نمی شود. مسلمانان در ابتدا خدا و صفات او را اثبات می کنند و بعد با توجه به حکمت الهی، خلقت را دارای هدف می دانند که برای رسیدن به هدف خلقت، باید پیام الهی (=وحی) در دسترس بشر قرار گیرد. یعنی قبل از هر سخنی درباره رسول لزوم رسیدن وحی و پیام الهی به بشر، امری لازم و ضروری شمرده می شود که با ادله محکم اثبات شده است. از این رو رسالت لازم است و به همین دلیل کسی که به رسالت مبعوث می شود باید در بیان وحی الهی، مصون از هر گونه خطا و اشتباهی باشد. و معجزه ای که خدا در اختیار پیامبران قرار می دهد برای اثبات همین معناست چون کسی که قدرت مافوق توانایی مخلوق دارد، حتما رابطه ای با خدا دارد، و سخنی که نقل می کند نیز ماحصل همین رابطه است. اگر خدای متعال اجازه دهد که شیطان بتواند در وحی دستکاری کند، هدف خود را نقض کرده و کسی که خدای متعال را حکیم می داند، هرگز چنین احتمالی را نمی پذیرد. بنابراین روشن است که شیطان از جانب خدای متعال از دستکاری وحی منع می شود و این مطالب در قرآن نیز بیان شده است: (فَإِنَّهُ یَسْلُکُ مِن بَینِْ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا * لِّیَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُواْ رِسَالَاتِ رَبهِّمْ[جن/27-28] مراقبینی از پیش رو و پشت سر برای آنها قرار می دهد ... تا بداند پیامبرانش رسالتهای پروردگارشان را ابلاغ کرده اند.) علاوه بر اینکه اگر شیطان در وحی دستکاری کرده بود، باید محتوای آن انسان را به گمراهی می کشاند. در حالی که محتوا خود با فطرت انسان درک می شود و نورانیت آن درک می شود. و ابعاد اعجاز آمیز قرآن و نظایر آن نیز دلیلی بر الهی بودنش است.
اگر کسی به طریق صحیح و منطقی اصول اعتقادی را بررسی کند، هرگز در ورطه این گونه سوالات گرفتار نمی شود. مسلمانان در ابتدا خدا و صفات او را اثبات می کنند و بعد با توجه به حکمت الهی، خلقت را دارای هدف می دانند که برای رسیدن به هدف خلقت، باید پیام الهی (=وحی) در دسترس بشر قرار گیرد.
یعنی قبل از هر سخنی درباره رسول لزوم رسیدن وحی و پیام الهی به بشر، امری لازم و ضروری شمرده می شود که با ادله محکم اثبات شده است.
از این رو رسالت لازم است و به همین دلیل کسی که به رسالت مبعوث می شود باید در بیان وحی الهی، مصون از هر گونه خطا و اشتباهی باشد.
و معجزه ای که خدا در اختیار پیامبران قرار می دهد برای اثبات همین معناست چون کسی که قدرت مافوق توانایی مخلوق دارد، حتما رابطه ای با خدا دارد، و سخنی که نقل می کند نیز ماحصل همین رابطه است.
اگر خدای متعال اجازه دهد که شیطان بتواند در وحی دستکاری کند، هدف خود را نقض کرده و کسی که خدای متعال را حکیم می داند، هرگز چنین احتمالی را نمی پذیرد. بنابراین روشن است که شیطان از جانب خدای متعال از دستکاری وحی منع می شود و این مطالب در قرآن نیز بیان شده است:
(فَإِنَّهُ یَسْلُکُ مِن بَینِْ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا * لِّیَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُواْ رِسَالَاتِ رَبهِّمْ[جن/27-28] مراقبینی از پیش رو و پشت سر برای آنها قرار می دهد ... تا بداند پیامبرانش رسالتهای پروردگارشان را ابلاغ کرده اند.)
علاوه بر اینکه اگر شیطان در وحی دستکاری کرده بود، باید محتوای آن انسان را به گمراهی می کشاند. در حالی که محتوا خود با فطرت انسان درک می شود و نورانیت آن درک می شود. و ابعاد اعجاز آمیز قرآن و نظایر آن نیز دلیلی بر الهی بودنش است.
- [سایر] شیطان چه کسانی را میتواند فریب دهد و گمراه سازد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا شیطان و دیگر فرشتگان هم دارای نفس امّاره هستند؟ در غیر اینصورت چه کسی شیطان را فریب داد؟
- [سایر] تعریف انسان از دیدگاه وحی الهی چیست؟
- [سایر] آیا وحی تابع پیامبر صلی الله علیه و آله است یا پیامبر تابع وحی؟ چرا؟
- [سایر] آیا در آستانه ی مرگ نیز شیطان در پی گمراه ساختن و فریب انسان هاست؟
- [سایر] شیطان چگونه علیرغم رانده شده بودن، وارد بهشت شد و آدم را فریب داد؟
- [سایر] خلقت حضرت حوّا چگونه بود؛ آیا شیطان نخست حوّا را فریب داد؟
- [سایر] اگر همه انسان ها، توط شیطان درونشان فریب می خورند، کاربرد ابلیس چیست؟
- [سایر] با توجه به آیات 3 5 سوره نجم تمام حرفهای پیامبر وحی است، آیا حرف زدن عادی پیامبر نیز وحی بوده است؟
- [سایر] آیا با عقل می توانیم به وحی الهی بودن قرآن پی ببریم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن شخصا با ظاهر سازی و تدلیس مردی را فریب دهد و به عقد او در آید و بعد از عقد معلوم شود که تدلیس کرده است، پس از آن که شوهر عقد را فسخ کرد، زن مهریه تعیین شده را طلبکار نیست، هرچند شوهر با او نزدیکی کرده باشد، ولی خوب است شوهر چیزی به او بدهد و اگر دیگری مرد را فریب داده باشد، در مواردی که مرد باید مهریه را به زن بپردازد، میتواند مقدار آن را از شخص فریب دهنده بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی یکی از واجبات الهی را با توجّه به واجب بودن آن ترک کند یا یکی از محرّمات الهی را مرتکب شود حاکم شرع به هر اندازه که صلاح بداند دستور میدهد برای ادب کردن، او را تازیانه بزنند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد زنی را فریب بدهد که از شوهر خود طلاق بگیرد و با او ازدواج کند، طلاق و عقد آن زن صحیح است، ولی هر دو معصیت بزرگی کردهاند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] لازم نیست در موقع نیت معین کند که تیمم او بدل از غسل است یا بدل از وضو، همین اندازه که قصد اطاعت امر الهی را دارد کافی است، حتی اگر یکی را به جای دیگری نیت کند اما قصد او اطاعت امر واقعی الهی باشد صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان لازم نیست کفاره را فوراً ادا کند، ولی نباید آن را به قدری به تأخیر بیندازد که بگویند در انجام دستور الهی، کوتاهی و مسامحه کرده است.
- [آیت الله مظاهری] اجرای حدود الهی وظیفه حاکم شرع است و دیگران حقّ دخالت ندارند. و در باب حدود به اندک شبهه، باید از اجرای حدّ خودداری شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] لازم نیست نیت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند بلکه اگر تمام افعال وضو را به داعی الهی به جا اورد کفایت می کند
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است مسافر به امید ثواب الهی بعد از هر نماز شکسته سی مرتبه سبْحان الله و الْحمْد لله و لا اله إلا الله و الله اکْبر بگوید.
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان مقدار بدهی خود را بداند و طلبکار او نداند چنانچه طلبکار طلب خود را به کمتر از مقداری که هست صلح کند، مثلاً پنجاه تومان طلبکار باشد و طلب خود را به ده تومان صلح نماید، صلح صحیح است گرچه کار او حرام است چون او را فریب داده است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مزدوران و کارکنان ظلمه که خود را به عنوان مبلغ و مروج دین، معرفی می کنند و با اهل باطل و برنامه های باطله، همکاری می نمایند گناهشان از دیگران، بیشتر است و لازم است مسلمان ها از آنها بپرهیزند، و فریب ظاهر لباس و کلمات آنها را نخورند.