زندگی
حیات مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.
زندگی در بهشت چگونه است؟
پیش از پاسخ دهی به پرسش شما، توجه به دو نکته ضروری است: نکته اول: در عالم هستی عوالمی وجود دارد (در یک دیدگاه کلی، سه عالم مادی، مثال، تجرد) که هر یک از آنها دارای احکام، قوانین و سنن مختص به خود است. عالم دنیا و عالم آخرت و قیامت، دو عالم از عوالم هستی اند که هر یک دارای آثار ویژه خود می‌باشند. به همین جهت است که بر اساس آیات و روایات، برای ورود روح و بدن به عالم قیامت، نیاز به تحول اساسی است تا روح و بدن قابلیت پذیرش احکام و قوانین قیامت را بیابند. برای مثال، بدن مادی در این دنیا با سوزشی صدمه خورده، از میان می‌رود؛ ولی در قیامت بسا تحولات اساسی که در این بدن ایجاد می‌شود؛ به صورتی می‌گردد که در حال سوزش و ناراحتی شدید، بدن از میان نمی‌رود (البته این نسبت به دوزخیان است). اگر این تحولات در بدن مادی ایجاد نشود، این بدن با این صفات نمی‌تواند احکام و سنن قیامت را تاب بیاورد. یا مثلاً در دنیا حرکت و تغییر است؛ جوان پیر می‌شود، نو کهنه می‌گردد، کهنه‌ها از میان می‌روند، گیاهان پژمرده می‌شوند و...؛ اما در جهان آخرت تغییر و تحول اینچنینی وجود ندارد و نوعی ثبات و بقاء حاکم است. نگا: نحل / 96، یونس / 24، حدید / 20، آل عمران / 197، نساء / 77، کهف / 46، مریم / 76، طه / 73، غافر / 39 و... در زندگی دنیوی، خوشی با رنج، حیات با مرگ، لذت با محنت، اندوه با شادی، اضطراب با آرامش آمیخته است. اما در آخرت چنین نیست؛ بلکه گروهی همیشه و از هر جهت متنعم، شاد و آسوده‌اند و دسته‌ای دیگر همواره معذب، غمگین و ناراحت‌اند. نگا: قلم / 33، رعد / 34، طه / 73، زمر / 26، آل عمران / 15، نساء / 77، اعراف / 32، یوسف / 109، نحل / 30 و ... در واقع، با توجه به آیات و روایات، در عالم قیامت نظام کنونی عالم مادی دگرگون می‌شود. پدید آمدن زلزله عظیم در زمین،مزمل / 14. شکافته شدن دریاها تکویر / 7. به حرکت در آمدن کوه‌ها کهف / 47. و درهم کوبیده شدنشان حاقه / 14. خاموش گشتن ماه و خورشید و ستارگان عظیم تکویر / 2. و پر از دود و ابر شدن فضای جهان فرقان / 25.، پاره‌ای از تغییر و تحول اساسی نظام کاینات است. در قیامت، همه اسباب و روابط قطع می‌شود و تمام ارتباطات و تأثیراتی که موجودات در نظام وجودشان در عالم جسم و جسمانیت و نیز در عالم پس از آن، دارند؛ از میان می‌رود و نه شیئی در شیئی دیگر اثر خواهد کرد و نه شیئی از شیئی دیگر تأثیر خواهد پذیرفت. نه از شیئی نفع برده خواهد شد و نه از آن زیانی خواهد رسید. بقره / 166، مؤمنون / 101. نکته دوم که در واقع نتیجه تأمل و دقت در نکته اول است، این است که: ما نباید انتظار داشته باشیم که در عالم قیامت احکام، قوانین و سنن عالم مادی و دنیا جاری باشد و اگر گاهی در لسان آیات و روایات از مواردی چون خوردن، آشامیدن، با زنان جوان زیبا روی بودن، در کنار نهرها و زیردرختان بودن یاد می‌شود، از باب تقریب ذهن ما به دریافت حقایق عالم قیامت است، نه آنکه مثلاً آشامیدن آن جا مانند آشامیدن این جا باشد؛ یا خوردن آن جا مانند خوردن این جا. با توجه به این دو نکته، پاسخ پرسش شما روشن می‌گردد. بر اساس برخی آیات قرآن، برای آدمی زوج‌های پاک، خوش اندام و زیبا هست که از آنها لذت می‌برد؛ ولی باید توجه داشت که این لذت همانند لذت جنسی این دنیا نمی‌باشد. چنان که زنان آن جا نیز مانند زنان اینجا نیستند؛ بلکه زنانی هستند که به هیچ وجه دچار عادت ماهانه نمی‌شوند. نگا: سوره‌های: بقره / 25، آل عمران / 15، نساء / 57، صافات / 49 - 48، ص / 52، زخرف / 7، دخان / 54، طور / 20، الرحمن / 56، 74 - 70، واقعه / 23 - 22، 37 - 34، نبأ / 33. همچنین اهل بهشت می‌توانند فرزند داشته باشند؛ ولی این موضوع به دلیل سنن حاکم بر قیامت، به شیوه‌ای نیست که در این دنیا وجود دارد. نظام حاکم بر قیامت، نظام دفعی است نه نظام تدریجی؛ یعنی، در قیامت خواستن مساوی است با شدن و تحقق؛ برخلاف نظام این عالم که برای عملی شدن خواسته‌ها، باید زمینه، اسباب و شرایط آن فراهم شود تا آن آرزو محقق گردد. در این دنیا، کسی که فرزندی می‌خواهد باید ازدواج کرده، با جمع یک سلسله شرایط و به تدریج و در زمان معینی دارای فرزند شود. اما در نظام قیامت چنین نیست؛ بلکه بهشتیان هر چه می‌خواهند، برایشان محقق می‌شود، نگا: فصلت / 31 و ق / 35. و نیاز نیست که با جمع شرایط و پدید آمدن مقدماتی، به تدریج آن خواسته محقق شود. از این رو، خواستن فرزند در عالم بهشت، مساوی است با حضور بچه فی‌الحال و در همان آن. چنان که روایاتی نیز در خصوص این امر نقل شده است. نگا: خواب و نشان‌های آن، صص 90 - 86.
پیش از پاسخ دهی به پرسش شما، توجه به دو نکته ضروری است: نکته اول: در عالم هستی عوالمی وجود دارد (در یک دیدگاه کلی، سه عالم مادی، مثال، تجرد) که هر یک از آنها دارای احکام، قوانین و سنن مختص به خود است. عالم دنیا و عالم آخرت و قیامت، دو عالم از عوالم هستی اند که هر یک دارای آثار ویژه خود می‌باشند. به همین جهت است که بر اساس آیات و روایات، برای ورود روح و بدن به عالم قیامت، نیاز به تحول اساسی است تا روح و بدن قابلیت پذیرش احکام و قوانین قیامت را بیابند. برای مثال، بدن مادی در این دنیا با سوزشی صدمه خورده، از میان می‌رود؛ ولی در قیامت بسا تحولات اساسی که در این بدن ایجاد می‌شود؛ به صورتی می‌گردد که در حال سوزش و ناراحتی شدید، بدن از میان نمی‌رود (البته این نسبت به دوزخیان است). اگر این تحولات در بدن مادی ایجاد نشود، این بدن با این صفات نمی‌تواند احکام و سنن قیامت را تاب بیاورد. یا مثلاً در دنیا حرکت و تغییر است؛ جوان پیر می‌شود، نو کهنه می‌گردد، کهنه‌ها از میان می‌روند، گیاهان پژمرده می‌شوند و...؛ اما در جهان آخرت تغییر و تحول اینچنینی وجود ندارد و نوعی ثبات و بقاء حاکم است. نگا: نحل / 96، یونس / 24، حدید / 20، آل عمران / 197، نساء / 77، کهف / 46، مریم / 76، طه / 73، غافر / 39 و... در زندگی دنیوی، خوشی با رنج، حیات با مرگ، لذت با محنت، اندوه با شادی، اضطراب با آرامش آمیخته است. اما در آخرت چنین نیست؛ بلکه گروهی همیشه و از هر جهت متنعم، شاد و آسوده‌اند و دسته‌ای دیگر همواره معذب، غمگین و ناراحت‌اند. نگا: قلم / 33، رعد / 34، طه / 73، زمر / 26، آل عمران / 15، نساء / 77، اعراف / 32، یوسف / 109، نحل / 30 و ... در واقع، با توجه به آیات و روایات، در عالم قیامت نظام کنونی عالم مادی دگرگون می‌شود. پدید آمدن زلزله عظیم در زمین،مزمل / 14. شکافته شدن دریاها تکویر / 7. به حرکت در آمدن کوه‌ها کهف / 47. و درهم کوبیده شدنشان حاقه / 14. خاموش گشتن ماه و خورشید و ستارگان عظیم تکویر / 2. و پر از دود و ابر شدن فضای جهان فرقان / 25.، پاره‌ای از تغییر و تحول اساسی نظام کاینات است. در قیامت، همه اسباب و روابط قطع می‌شود و تمام ارتباطات و تأثیراتی که موجودات در نظام وجودشان در عالم جسم و جسمانیت و نیز در عالم پس از آن، دارند؛ از میان می‌رود و نه شیئی در شیئی دیگر اثر خواهد کرد و نه شیئی از شیئی دیگر تأثیر خواهد پذیرفت. نه از شیئی نفع برده خواهد شد و نه از آن زیانی خواهد رسید. بقره / 166، مؤمنون / 101. نکته دوم که در واقع نتیجه تأمل و دقت در نکته اول است، این است که: ما نباید انتظار داشته باشیم که در عالم قیامت احکام، قوانین و سنن عالم مادی و دنیا جاری باشد و اگر گاهی در لسان آیات و روایات از مواردی چون خوردن، آشامیدن، با زنان جوان زیبا روی بودن، در کنار نهرها و زیردرختان بودن یاد می‌شود، از باب تقریب ذهن ما به دریافت حقایق عالم قیامت است، نه آنکه مثلاً آشامیدن آن جا مانند آشامیدن این جا باشد؛ یا خوردن آن جا مانند خوردن این جا. با توجه به این دو نکته، پاسخ پرسش شما روشن می‌گردد. بر اساس برخی آیات قرآن، برای آدمی زوج‌های پاک، خوش اندام و زیبا هست که از آنها لذت می‌برد؛ ولی باید توجه داشت که این لذت همانند لذت جنسی این دنیا نمی‌باشد. چنان که زنان آن جا نیز مانند زنان اینجا نیستند؛ بلکه زنانی هستند که به هیچ وجه دچار عادت ماهانه نمی‌شوند. نگا: سوره‌های: بقره / 25، آل عمران / 15، نساء / 57، صافات / 49 - 48، ص / 52، زخرف / 7، دخان / 54، طور / 20، الرحمن / 56، 74 - 70، واقعه / 23 - 22، 37 - 34، نبأ / 33. همچنین اهل بهشت می‌توانند فرزند داشته باشند؛ ولی این موضوع به دلیل سنن حاکم بر قیامت، به شیوه‌ای نیست که در این دنیا وجود دارد. نظام حاکم بر قیامت، نظام دفعی است نه نظام تدریجی؛ یعنی، در قیامت خواستن مساوی است با شدن و تحقق؛ برخلاف نظام این عالم که برای عملی شدن خواسته‌ها، باید زمینه، اسباب و شرایط آن فراهم شود تا آن آرزو محقق گردد. در این دنیا، کسی که فرزندی می‌خواهد باید ازدواج کرده، با جمع یک سلسله شرایط و به تدریج و در زمان معینی دارای فرزند شود. اما در نظام قیامت چنین نیست؛ بلکه بهشتیان هر چه می‌خواهند، برایشان محقق می‌شود، نگا: فصلت / 31 و ق / 35. و نیاز نیست که با جمع شرایط و پدید آمدن مقدماتی، به تدریج آن خواسته محقق شود. از این رو، خواستن فرزند در عالم بهشت، مساوی است با حضور بچه فی‌الحال و در همان آن. چنان که روایاتی نیز در خصوص این امر نقل شده است. نگا: خواب و نشان‌های آن، صص 90 - 86.
پاسخ:
پیش از پاسخ دهی به پرسش شما، توجه به دو نکته ضروری است: نکته اول: در عالم هستی عوالمی وجود دارد (در یک دیدگاه کلی، سه عالم مادی، مثال، تجرد) که هر یک از آنها دارای احکام، قوانین و سنن مختص به خود است. عالم دنیا و عالم آخرت و قیامت، دو عالم از عوالم هستی اند که هر یک دارای آثار ویژه خود می‌باشند. به همین جهت است که بر اساس آیات و روایات، برای ورود روح و بدن به عالم قیامت، نیاز به تحول اساسی است تا روح و بدن قابلیت پذیرش احکام و قوانین قیامت را بیابند. برای مثال، بدن مادی در این دنیا با سوزشی صدمه خورده، از میان می‌رود؛ ولی در قیامت بسا تحولات اساسی که در این بدن ایجاد می‌شود؛ به صورتی می‌گردد که در حال سوزش و ناراحتی شدید، بدن از میان نمی‌رود (البته این نسبت به دوزخیان است). اگر این تحولات در بدن مادی ایجاد نشود، این بدن با این صفات نمی‌تواند احکام و سنن قیامت را تاب بیاورد. یا مثلاً در دنیا حرکت و تغییر است؛ جوان پیر می‌شود، نو کهنه می‌گردد، کهنه‌ها از میان می‌روند، گیاهان پژمرده می‌شوند و...؛ اما در جهان آخرت تغییر و تحول اینچنینی وجود ندارد و نوعی ثبات و بقاء حاکم است. نگا: نحل / 96، یونس / 24، حدید / 20، آل عمران / 197، نساء / 77، کهف / 46، مریم / 76، طه / 73، غافر / 39 و... در زندگی دنیوی، خوشی با رنج، حیات با مرگ، لذت با محنت، اندوه با شادی، اضطراب با آرامش آمیخته است. اما در آخرت چنین نیست؛ بلکه گروهی همیشه و از هر جهت متنعم، شاد و آسوده‌اند و دسته‌ای دیگر همواره معذب، غمگین و ناراحت‌اند. نگا: قلم / 33، رعد / 34، طه / 73، زمر / 26، آل عمران / 15، نساء / 77، اعراف / 32، یوسف / 109، نحل / 30 و ... در واقع، با توجه به آیات و روایات، در عالم قیامت نظام کنونی عالم مادی دگرگون می‌شود. پدید آمدن زلزله عظیم در زمین،مزمل / 14. شکافته شدن دریاها تکویر / 7. به حرکت در آمدن کوه‌ها کهف / 47. و درهم کوبیده شدنشان حاقه / 14. خاموش گشتن ماه و خورشید و ستارگان عظیم تکویر / 2. و پر از دود و ابر شدن فضای جهان فرقان / 25.، پاره‌ای از تغییر و تحول اساسی نظام کاینات است. در قیامت، همه اسباب و روابط قطع می‌شود و تمام ارتباطات و تأثیراتی که موجودات در نظام وجودشان در عالم جسم و جسمانیت و نیز در عالم پس از آن، دارند؛ از میان می‌رود و نه شیئی در شیئی دیگر اثر خواهد کرد و نه شیئی از شیئی دیگر تأثیر خواهد پذیرفت. نه از شیئی نفع برده خواهد شد و نه از آن زیانی خواهد رسید. بقره / 166، مؤمنون / 101. نکته دوم که در واقع نتیجه تأمل و دقت در نکته اول است، این است که: ما نباید انتظار داشته باشیم که در عالم قیامت احکام، قوانین و سنن عالم مادی و دنیا جاری باشد و اگر گاهی در لسان آیات و روایات از مواردی چون خوردن، آشامیدن، با زنان جوان زیبا روی بودن، در کنار نهرها و زیردرختان بودن یاد می‌شود، از باب تقریب ذهن ما به دریافت حقایق عالم قیامت است، نه آنکه مثلاً آشامیدن آن جا مانند آشامیدن این جا باشد؛ یا خوردن آن جا مانند خوردن این جا. با توجه به این دو نکته، پاسخ پرسش شما روشن می‌گردد. بر اساس برخی آیات قرآن، برای آدمی زوج‌های پاک، خوش اندام و زیبا هست که از آنها لذت می‌برد؛ ولی باید توجه داشت که این لذت همانند لذت جنسی این دنیا نمی‌باشد. چنان که زنان آن جا نیز مانند زنان اینجا نیستند؛ بلکه زنانی هستند که به هیچ وجه دچار عادت ماهانه نمی‌شوند. نگا: سوره‌های: بقره / 25، آل عمران / 15، نساء / 57، صافات / 49 - 48، ص / 52، زخرف / 7، دخان / 54، طور / 20، الرحمن / 56، 74 - 70، واقعه / 23 - 22، 37 - 34، نبأ / 33. همچنین اهل بهشت می‌توانند فرزند داشته باشند؛ ولی این موضوع به دلیل سنن حاکم بر قیامت، به شیوه‌ای نیست که در این دنیا وجود دارد. نظام حاکم بر قیامت، نظام دفعی است نه نظام تدریجی؛ یعنی، در قیامت خواستن مساوی است با شدن و تحقق؛ برخلاف نظام این عالم که برای عملی شدن خواسته‌ها، باید زمینه، اسباب و شرایط آن فراهم شود تا آن آرزو محقق گردد. در این دنیا، کسی که فرزندی می‌خواهد باید ازدواج کرده، با جمع یک سلسله شرایط و به تدریج و در زمان معینی دارای فرزند شود. اما در نظام قیامت چنین نیست؛ بلکه بهشتیان هر چه می‌خواهند، برایشان محقق می‌شود، نگا: فصلت / 31 و ق / 35. و نیاز نیست که با جمع شرایط و پدید آمدن مقدماتی، به تدریج آن خواسته محقق شود. از این رو، خواستن فرزند در عالم بهشت، مساوی است با حضور بچه فی‌الحال و در همان آن. چنان که روایاتی نیز در خصوص این امر نقل شده است. نگا: خواب و نشان‌های آن، صص 90 - 86.
- [سایر] آیا زندگی در بهشت یکنواخت است؟
- [سایر] آیا زندگی اخروی فردی است یا اجتماعی یعنی همه در یک بهشت حضور دارند البته با اختلاف درجات؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بهشت و جهنم و زندگی بشر در جهان آخرت برای همیشه جاوید میماند یا پایانی دارد؟ متشکرم
- [سایر] اگر بنا بود انسان در بهشت زندگی کند، برای چه قبل از آن زمین را خلق کرد. وقتی بنا بود انسان در بهشت زندگی کند، دیگر لازم نبود زمین و هرچه در آسمانها و زمین هست از جمله حیوانات منقرض شده مثل دایناسورها برای او خلق شود؟
- [سایر] اگر بنا بود که انسان در بهشت زندگی کند، چرا زمین و هرچه در آسمانها و زمین هست از جمله حیوانات منقرض شده برای او خلق شده است؟
- [سایر] در مورد قیامت یا بهشت و جهنم و اینکه بعد از قیامت چه خواهد شد آیا زندگی دیگری را باید آغاز کنیم و... میخواستم بیشتر بدانم؟
- [سایر] بهشت آدم کدام بهشت بود ؟
- [سایر] آیا بهشت دارای درجات گوناگون است؟ فرق جنت الماوی و جنت النعیم چیست؟
- [سایر] طبقات و درجات بهشت چگونه است؟ و آیا غیر از دو بهشت خائفان بهشت دیگری هم وجود دارد؟
- [سایر] بهشت کجاست ؟ آیا بهشت و دوزخ در همین دنیاست ؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] سرمایهای که مورد نیاز انسان است و با کمتر از آن زندگی او در حدّ آبرو و شؤونش اداره نمیشود خمس ندارد، یعنی میتواند از درآمد خود برداشته و جزء سرمایه کند، همچنین است اموالی که برای تأمین مخارج آتیه زندگی خود، پسانداز می‌کند ولی اگر با پرداختن خمس این اموال، مشکلی در اداره زندگی او پدید نمیآید باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست ولی اگر در ان جا به دنیا امده و وطن پدر و مادرش باشد اختیار کردن برای زندگی معتبر نیست بلکه تا اعراض نکرده وطن اوست
- [آیت الله سبحانی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آن‌جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن‌جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آن‌جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن او است؛ چه در آن‌جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد یا خودش آن‌جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [امام خمینی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله مظاهری] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه در آن‌جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن‌جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .خانمی که درآمدی دارد و هزینه زندگی او به عهده شوهرش است، اگر شوهرش مخارج زندگی او را نپردازد و ایشان از درآمد خودش هزینه نماید، آن مقداری که صرف کرده است, جزء هزینه او شمرده می‌شود و خمس ندارد.
- [آیت الله سیستانی] محلی را که انسان برای اقامت دائمی و زندگی خود اختیار کرده ، وطن اوست ، چه در آن‌جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، یا خودش آن‌جا را برای زندگی اختیار کرده باشد .
- [آیت الله نوری همدانی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن او است ، چه در آن‌جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، یا خودش آن‌جا را برای زندگی اختیار کرده باشد .