خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفتهاند.
اگر موجبات قی کردن غیراختیاری فراهم شد خودداری از آن لازم نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هرگاه برای انتفاع بهتر، برخی تعمیرات لازم باشد مثل نصب چراغ گازسوز در خانه، آیا فراهم کردن آن بر موجر لازم است؟
- اگر کسی عمداً قی کند روزه او باطل می شود ، حالا اگر پس از قی کردن امساک نکند و مفطری انجام دهد کفاره بر او تعلق می گیرد؟
- کسی کودکی را از پرورشگاه آورده و برای خود فرزند نموده است یا اینکه یکی از موجبات ارث در وی نیست بعد از درگذشت شخص، وارث او چه کسی خواهد بود با این که از طبقات ارث کسی را ندارد؟
- فردی برای فراهم شدن شرایط سرقت، محل مورد نظر را خلوت نموده و مانع درگیر شدن افراد با متهمین شده است و سارق سرقت خود را انجام داده است آیا فردی که شرایط را فراهم کرده است، حدّ سرقت بر او نیز جاری می شود؟
- اگر زوچ چند سال از نزدیکی خودداری کند آیا زوجه می تواند به جهت عسر و حرج تقاضای طلاق نماید؟
- اگر از طریق آشنایی، شغلی مرتبط با رشته تخصصی برایم فراهم شود در صورتی که اگر آن آشنا نباشد امکان استخدام وجود نداشته باشد آیا استخدام و حقوقی که دریافت می کنم حلال است؟
- افرادی که به ناچار ربا می دهند یعنی پولی را می گیرند برای اینکه بدهی خود را بدهند یا سرمایه کار فراهم کنند آیا گناهکارند یا اینکه گناه برای ربا گیرنده است؟
- پدرم مغازه ای را به صورت رهن به شخصی واگذار کرد. اکنون پس از مرگ پدر، از خالی نمودن مغازه خودداری می نماید. تکلیف وراث چیست؟
- اگر دختری پدر و پدر بزرگ ندارد و یا دارد لکن علیرغم وجود خواستگار هم کفو مناسب، از اذن خودداری کند وظیفه اش چیست؟
- اگر شوهر نتواند مهریه را بدهد و در دادگاه مهر تقسیط شود ولی همسر از تمکین خودداری کند آیا نفقه او ساقط می شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی منزل شوهر خود را بی اجازه شوهر ترک کرده و تمکین نمی کند. بعداً معلوم شد که علت این بود که شوهر او را اذیت می کرده و کتک می زده و موجبات شکنجه روحی او را فراهم می کرده است، آیا در این فرض حق مطالبه نفقه خود را دارد؟
- [آیت الله بهجت] از جمله ی شروط ضمن عقد نکاح اینجانب، عدم ازدواج دوّم می باشد. چنان چه با داشتن همسر دایم به دلیل عسر و حرج ایجاد شده توسّط زوجه، اقدام به ازدواج موقّت نمایم، آیا از نظر شرعی ازدواج مذکور [ازدواج موقّت] باعث فراهم نمودن موجبات طلاق از ناحیه ی زوجه ی دایم می گردد؟
- [آیت الله اردبیلی] چنانچه قانونی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی بدون داشتن مجوز قانونی، مورد تفسیر به رأی قرار بگیرد و در نتیجه به علت برداشت نادرست از قانون، موجبات تضییع حقوق کسی فراهم شود، از نقطه نظر شرع آیا فعل حرامی انجام شده است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] چنانچه قانونی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی بدون داشتن مجوز قانونی، مورد تفسیر به رأی قرار بگیرد و در نتیجه به علت برداشت نادرست از قانون، موجبات تضییع حقوق کسی فراهم شود، از نقطه نظر شرع آیا فعل حرامی انجام شده است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی در شب ماه رمضان غذایی بخورد که میداند در روز قیّ میکند ولکن در روز قیّ نکند، آیا روزه او اشکال دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر موجبات سجده سهو در نماز مستحبی پیش بیاید تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا محافظت از بچّه در رحم واجب است یعنی مادر باید تمام شرایط لازم جهت حفظ و سلامتی بچّه را فراهم کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا حفاظت از بچه در رحم واجب است؟ یعنی مادر باید تمام شرایط لازم جهت حفظ و سلامتی بچه را فراهم کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در شرایطی که دشمنان اسلام سعی در منزوی کردن مسلمانان دارند و با حیله هایی می خواهند اسلام را خرافی و مسلمانان را بی منطق معرفی کنند، انجام برخی اعمال که در متن دین وجود نداشته و در بعضی مناطق عدّه ای در تظاهر به اسلام و تعظیم شعائر، مرتکب آن می شوند که احیاناً موجبات وهن شیعه و عزاداری را فراهم آورده است، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مادری نوه اش را به قتل برساند، فرزندش (پدر مقتول) حق دارد قاتل را قصاص نماید. این در حالی است که طبق آیات قرآن و روایات اسلامی، فرزند حق کوچکترین اذیّت نسبت به پدر یا مادر را ندارد، و اگر فرزند از مادرش برای قصاص شکایت کند، موجبات نارضایتی وی را فراهم می آورد. حال سؤال این است: آیا احکام فقهی با محرّمات الهی در تعارض است؟ اگر در تعارض نیست، مثال بالا چگونه توجیه می گردد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هر گاه روزه دار عمداً قی کند، اگرچه به واسطه مرض و برای رفع مسمومیت و مانند آن ناچار باشد، روزه اش باطل می شود ولی اگر سهواً یا بی اختیار قی کند، اشکال ندارد.
- کسی که می خواهد نمار میّت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمّم باشد و بدن و لباسش پاک باشد و اگر لباس او غصبی هم باشد اشکال ندارد; اگرچه احتیاط لازم آن است که از سخن گفتن و یا خندیدن و پشت به قبله کردن در نماز خودداری کند.
- خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر ضرر برساند حرام است.
- تنقیه با چیز روان اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، بنابر احتیاط واجب روزه را باطل می کند ولی استعمال شیاف هائی که برای معالجه است، اشکال ندارد. 9. قی کردن
- اگر در شب چیزی بخورد که می داند به واسطه خوردن آن، در روز بی اختیار قی می کند، احتیاط واجب آن است که روزه آن روز را قضا نماید.
- کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند بعد از آنکه مرض او خوب شد، لازم نیست نمازهایی را که در وقت مرض مطابق وظیفه اش خوانده قضا کند، ولی اگر در بین وقت نماز، بهبودی یابد، باید نمازی را که در آن وقت خوانده، دوباره بخواند.
- اگر انسان اجیر شود که در روز معینی کاری را انجام دهد و در آن روز برای انجام آن کار حاضر شود، کسی که او را اجیر کرده مقدمات کار او را فراهم نکند باید اجرت او را بدهد.
- احتیاط واجب آن است که روزه دار بخار و دود غلیظ به حلق نرساند و از استعمال دخانیات مطلقا خودداری کند.
- اگر امام مرضی دارد که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند نمی شود به او اقتدا کرد.
- عامل در سفر خود باید در حد امکان صرفه جویی کند و از هزینه کردن سرمایه در مواردی که ارتباط به تجارت ندارد خودداری کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر ومشقّت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقّت نداشته باشد باید خودداری نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد باید خودداری نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند؛ چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد؛ باید خودداری نماید.
- [امام خمینی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، اگر به طبع خود حادث شده است، لازم نیست از آن جلوگیری کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقّت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.