ریشه کلمه مدکر در فهل من مدکر چیست؟ معنای آن چیست؟ تفسیرش را نیز بیان کنید؟
کلمه "مدکر" شش بار در قرآن ذکر شده ذکر است.[1] این کلمه اسم فاعل از باب افتعال است و از ریشه "ذکر" گرفته شده است. بنابراین، اصل آن "مُذْتَکِر" است، تاء به "د" تبدیل شد، سپس به جهت همسانی مخرج "ذ" با "د"، "ذ" به "د" تبدیل گشته و ادغام صورت پذیرفت.[2] به این جهت بعضی از لغوی ها اذعان داشته اند که "دکر" از زبان عربی نیست.[3] اما در تفسیر این جمله چنین آمده است: خداوند سرگذشت هایی از اقوام پیشین را یادآور می شود و به دنبال هر یک از این سرگذشت ها جمله "وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ"؛ ما قرآن را برای تذکر سهل و آسان ساختیم، آیا کسی هست که پند گیرد"، را تکرار می‌کند تا درسی باشد برای مسلمین و کفار.[4] بنابر این، مقصود از کلمه "مدکر" این بوده که بر مخاطب گوشزد کند که از موارد ذکر شده در این آیات، پند بگیرد و به قدرت خداوند پی ببرد تا در زندگی آینده او اثر گذار باشد. این پرسش پاسخ تفصیلی ندارد. [1] قمر، 15، 17،22، 32، 40، 51. [2] صافی، محمود بن عبد الرحیم، الجدول فی اعراب القرآن ج 12، ص 441، دار الرشید مؤسسة الإیمان، دمشق، بیروت، 1418. [3] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج 5، ص 327، انتشارات هجرت‌، قم، 1410 ق.‌ ‌ [4] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 23، ص 5، دار الکتب الإسلامیة، تهران 1374 ش.
عنوان سوال:

ریشه کلمه مدکر در فهل من مدکر چیست؟ معنای آن چیست؟ تفسیرش را نیز بیان کنید؟


پاسخ:

کلمه "مدکر" شش بار در قرآن ذکر شده ذکر است.[1] این کلمه اسم فاعل از باب افتعال است و از ریشه "ذکر" گرفته شده است. بنابراین، اصل آن "مُذْتَکِر" است، تاء به "د" تبدیل شد، سپس به جهت همسانی مخرج "ذ" با "د"، "ذ" به "د" تبدیل گشته و ادغام صورت پذیرفت.[2] به این جهت بعضی از لغوی ها اذعان داشته اند که "دکر" از زبان عربی نیست.[3] اما در تفسیر این جمله چنین آمده است: خداوند سرگذشت هایی از اقوام پیشین را یادآور می شود و به دنبال هر یک از این سرگذشت ها جمله "وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ"؛ ما قرآن را برای تذکر سهل و آسان ساختیم، آیا کسی هست که پند گیرد"، را تکرار می‌کند تا درسی باشد برای مسلمین و کفار.[4] بنابر این، مقصود از کلمه "مدکر" این بوده که بر مخاطب گوشزد کند که از موارد ذکر شده در این آیات، پند بگیرد و به قدرت خداوند پی ببرد تا در زندگی آینده او اثر گذار باشد. این پرسش پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] قمر، 15، 17،22، 32، 40، 51. [2] صافی، محمود بن عبد الرحیم، الجدول فی اعراب القرآن ج 12، ص 441، دار الرشید مؤسسة الإیمان، دمشق، بیروت، 1418. [3] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج 5، ص 327، انتشارات هجرت‌، قم، 1410 ق.‌ ‌ [4] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 23، ص 5، دار الکتب الإسلامیة، تهران 1374 ش.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین