جنون که معادل فارسی آن دیوانگی است یکی از تهمت‌های عمومی است که اکثریت منادیان توحید به آن متهم شدند. زیرا این گروه پیوسته بر خلاف میل جامعه حرکت می‌کردند، و یک چنین حرکت، که از قبیل حرکت بر خلاف مسیر آب است در نظر مردم یک حرکت محال و جنون آمیز است، و جز افراد فاقد عقل و خرد، چنین کاری را انجام نمی‌دهند.
مجنون از کلمه جن اخذ گردیده و معنی لغوی آن جن زده است، همانگونه که در زبان فارسی مقصود از دیوانه کسی است که از جانب دیو آسیب دیده ولی به مرور زمان معنی ریشه‌ای به دست فراموشی سپرده شد و معنای وسیع به خود گرفت، یعنی فاقد عقل و خرد، هر چند عامل آن جن زدگی نباشد.
این تهمت در میان پیامبران بیش از همه متوجه پیامبر اسلام شده است، و در عین حال در قرآن مجید درباره نوح و صالح و شعیب و موسی بلکه عموم پیامبران یادآوری شده است که به همگی اشاره می‌کنیم.
درباره عموم پیامبران چنین می‌فرماید: (کَذلِکَ ما اَتی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ رَسُولٍ اِلّا قالُوا ساحِر اَو مَجْنُون) ذاریات/52[همچنین برای امتهای پیشین پیامبری نیامد مگر اینکه به او گفتند جادو گراست یا دیوانه.]
درباره نوح یادآور می‌شود (کَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَکَذَّبُوا عَبْدَنا وَقالُوا مَجْنُون وَازْدجر) قمر/9 [پیش از آنان قوم نوح تکذیب کردند، آنان بنده ما را تکذیب نموده و گفتند: دیوانه است، و مورد شکنجه قرار گرفت.]
و در مورد اتهام صالح و شعیب به جنون می‌فرماید: (قالُوا اِنَّما اَنْتَ مِنل المُسَحَّرِینَ) شعراء/153 [مخالفان هر یک از این دو پیامبر به آنان گفتند: تو سحر شده هستی (کنایه از مجنون).]
و درباره اتهام موسی به جنون می‌فرماید: (فَتَوَلَّی بِرُکْنِهِ وَقالَ ساحِر اَوْ مَجْنُون) ذاریات/39 [فرعون از موسی روی برگرداند و گفت جادوگر یا دیوانه است.]
قرآن بیش از همه این تهمت را از مشرکان عصر رسالت پیامبر نقل می‌کند، و این تهمت در سوره‌های حجر/6 شعراء/27 صافات/36 دخان/24 طور/29 قلم/51 تکویر/23 آمده است. و در اینجا یک مورد را یادآور می‌شویم: (وَیَقُولُونَ اِنَّهُ لَمَجْنُون وَما هُوَ اِلّا ذِکْر لِلْعالَمِینَ) قلم/51 52 [می‌گویند او دیوانه است در حالی که قرآن او چیزی جز مایه یادآوری نیست.]
و احیانا به جای کلمه مجنون لفظ سفیه و معادل آن بکار می‌بردند که همان سبکی عقل واندیشه است و در حقیقت درجه نازل از جنون بشمار می‌رود چنانکه به حضرت هود چنین گفتند: (إنّا لَنَراکَ فِی سَفاهَةٍ وَاِنّا لَنَظُنُّکَ مِنَ الکاذِبِینَ) اعراف/66 [ما در تونوعی سبکی اندیشه و فکر می‌بینیم و گمان می‌کنیم که دورغ می‌گوئی.]
eporsesh.com
