(ولایت) یعنی والی بودن، مدیر بودن، و مجری بودن؛ و اگر گفته میشود که فقیه، ولایت دارد؛ یعنی از ‌سوی شارع مقدّس، تبیین قوانین الهی و اجرای احکام دین و مدیریت جامعه اسلامی در عصر غیبت، بر عهده ‌فقیه جامع الشرایط نهاده شده است و این ولایت، همانگونه که مکرراً گفته شد، با ولایت بر محجورین که در ‌کتاب حجر (از کتابهای رایج فقه) آمده، تفاوت اساسی دارد و لذا در ولایت فقیه، کسی نباید توهّم محجوریّت ‌مردم را در ذهن داشته باشد؛ مدیریت، در هیچ جای دنیا، مستلزم محجوریت مردم نیست و در مدیریتِ فقیه ‌نیز چنین است.‌ مطلق بودن ولایت؛ یعنی اینکه فقیه، اولا ً ملتزم است همه احکام اسلام را تبیین نماید؛ و ثانیاً همه آنها را ‌اجرا کند؛ زیرا هیچ حکمی از احکام الهی در عصر غیبت، قابل تعطیل شدن نیست و ثالثاً برای تزاحم احکام، ‌چارهای بیاندیشد؛ یعنی در هنگام اجرای احکام، اگر دو حکم خداوند، با یکدیگر تزاحم داشته باشند به ‌گونهای که انجام یکی، سبب ترک دیگری میشود و این دو حکم را در یک زمان نمیتوان با هم اجرا کرد فقیه ‌جامع الشرایط و رهبر جامعه اسلامی، حُکمِ (اهمّ) را اجرا میکند و برای امکان اجرای آن حکم اهمّ، حُکم ‌‌(مهم) را به صورت موقّت، تعطیل میکند(1).‌ برخی (ولایت مطلقه) را (آزادی مطلق فقیه) و خودمحوری او در قانون و عمل توهّم کردهاند و لذا آن را نوعی ‌دیکتاتوری دانستهاند که از بیان فوق، بطلان این تصور روشن میشود.‌ ‌ ‌ ‌(1) تعریف (ولایت مطلقه)، به تفصیل در فصل پنجم کتاب ولایت فقیه، ص 248 آمده است.‌ ‌ ‌‌مأخذ: ( آیةالله جوادی آملی ، ولایت فقیه ، ص 463، 464)‌
«ولایت مطلقه» به چه معناست؟
(ولایت) یعنی والی بودن، مدیر بودن، و مجری بودن؛ و اگر گفته میشود که فقیه، ولایت دارد؛ یعنی از سوی شارع مقدّس، تبیین قوانین الهی و اجرای احکام دین و مدیریت جامعه اسلامی در عصر غیبت، بر عهده فقیه جامع الشرایط نهاده شده است و این ولایت، همانگونه که مکرراً گفته شد، با ولایت بر محجورین که در کتاب حجر (از کتابهای رایج فقه) آمده، تفاوت اساسی دارد و لذا در ولایت فقیه، کسی نباید توهّم محجوریّت مردم را در ذهن داشته باشد؛ مدیریت، در هیچ جای دنیا، مستلزم محجوریت مردم نیست و در مدیریتِ فقیه نیز چنین است. مطلق بودن ولایت؛ یعنی اینکه فقیه، اولا ً ملتزم است همه احکام اسلام را تبیین نماید؛ و ثانیاً همه آنها را اجرا کند؛ زیرا هیچ حکمی از احکام الهی در عصر غیبت، قابل تعطیل شدن نیست و ثالثاً برای تزاحم احکام، چارهای بیاندیشد؛ یعنی در هنگام اجرای احکام، اگر دو حکم خداوند، با یکدیگر تزاحم داشته باشند به گونهای که انجام یکی، سبب ترک دیگری میشود و این دو حکم را در یک زمان نمیتوان با هم اجرا کرد فقیه جامع الشرایط و رهبر جامعه اسلامی، حُکمِ (اهمّ) را اجرا میکند و برای امکان اجرای آن حکم اهمّ، حُکم (مهم) را به صورت موقّت، تعطیل میکند(1). برخی (ولایت مطلقه) را (آزادی مطلق فقیه) و خودمحوری او در قانون و عمل توهّم کردهاند و لذا آن را نوعی دیکتاتوری دانستهاند که از بیان فوق، بطلان این تصور روشن میشود.
(1) تعریف (ولایت مطلقه)، به تفصیل در فصل پنجم کتاب ولایت فقیه، ص 248 آمده است.
مأخذ: ( آیةالله جوادی آملی ، ولایت فقیه ، ص 463، 464)
- [سایر] آیا ولایت فقیه مطلقه است و درست است که در خصوص مقام معظم ولی فقیه نیز بگوییم «ولایت مطلقه»؟
- [سایر] آیا رهبر میتواند با «ولایت مطلقه» اش، در زندگی شخصی افراد جامعه دخالت کند؟
- [سایر] آیا ولایت مطلقه فقیه که لازمه اش انحصار قدرت در دست یک نفر است که منجر به «استبداد» نمی شود؟
- [سایر] میان فقاهت و ولایت، تلازمی نیست و ولایت فعلیّت ندارد و با «انتخاب شرعی» مردم، فقیه جامع الشرایط «ولایت بالفعل» مییابد.
- [سایر] چرا «ولایت فقیه» می گوییم نه «وکالت فقیه»؟
- [سایر] «انتخاب» رهبر توسط مردم یا خبرگان، با ولایت و « نصب» منافات ندارد؟
- [سایر] لزوم مجلس خبرگان، با نظریه «انتصاب» در ولایت فقیه سازگار است یا با نظریه «انتخاب» و «وکالت»؟
- [سایر] ولایت از امور «اعتباری و قراردادی» است و لذا سخن از «کشفِ نصب و ولایت الهی» درست نیست.
- [سایر] «ولایت فقیه» با «جمهوری اسلامی» سازگار نیست؛ زیرا لازمه جمهوری ، حق رأی داشتن مردم است ولی لازمه ولایت فقیه، محجوریت مردم است!
- [سایر] آیا نظام حکومتی ولایت فقیه، برای تحقق «باید و نباید»های الزامی است یا برای تحقق «اخلاق فاضله» و «اعتقادات صحیح»؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] 12 چنانچه رعایت عقود شرعیه را بنمایند یا اینکه وکالت مطلقه به مسؤولین بانک داده شود که رعایت این عقود را بنمایند حلال است.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن در موقع عقد شرط کند که از طرف شوهرش وکیل باشد که اگر خواست خود را مطلقه کند، این وکالت صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] ولایت پدر و جدّ پدری بر شخص دیوانه و سفیه در صورتی است که دیوانگی و سفاهت او قبل از بلوغ پیدا شده باشد، پس اگر بعد از بلوغ عارض شود، ولایت آنان با حاکم شرع است.
- [آیت الله سیستانی] بچه نابالغ و دیوانه ولایت انجام کارهای میّت را ندارند ، و همچنین غائبی که نمی تواند شخصاً یا با مأمور کردن کسی دیگر متکفل انجام آن کارها شود ولایت ندارد .
- [آیت الله سبحانی] اگر مسجد خراب شود، عرصه آن به حال وقف باقی می ماند، و همچنین اگر خانه ای که برای گروهی وقف بوده ویران گردد، عرصه آن به عنوان صدقه مطلقه باقی می ماند.
- [آیت الله سبحانی] اگر مسجد خراب شود، عرصه آن به حال وقف باقی می ماند، و همچنین اگر خانه ای که برای گروهی وقف بوده ویران گردد، عرصه آن به عنوان صدقه مطلقه باقی می ماند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شک کند که صدای امام را می شنود یا نه، یا صدایی بشنود، و نداند صدای امام است یا صدای کس دیگر، می تواند به قصد قربت مطلقه حمد و سوره بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شک کند که صدای امام را می شنود یا نه، یا صدائی بشنود و نداند صدای امام است یا صدای کس دیگر، می تواند حمد و سوره را به قصد قربت مطلقه بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شک کند که صدای امام را میشنود یا نه یا صدایی بشنود و نداند صدای امام است یا صدای شخص دیگر، میتواند به قصد قربت مطلقه حمد و سوره را بخواند، اگرچه بهتر است آن را نخواند.
- [آیت الله سبحانی] أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ اللّه جزو اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، به قصد قربت مطلقه و زینت اذان و اقامه گفته شود. ترجمه اذان و اقامه