وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر کسی ادعای نبوت و پیغمبری کند وظیفه چیست؟
حکم آن کشتن او است به همان نحو که در مسأله قبل بیان شد.
حکم آن کشتن او است به همان نحو که در مسأله قبل بیان شد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در فرض فوق، آیا شوهر با فسخ می تواند ادعای خسارت کند و مخارج خود را از زن بگیرد؟
- مردی همسرش را طلاق داده است، زن می گوید خدمات من در خانه تبرعی نبوده، لذا مطالبه اجرت المثل می کند. آیا ادعای زن مسموع است یا خیر؟
- خواهرم که حق ارث پدری از من طلبکار بود موقع احتضار با حضور فرزندانش به اینجانب بخشید. حالا اگر اولاد او ادعای حق کنند، چه باید کرد؟
- کمک کردن به متکدّیان که بر سر هر کوچه و خیابان می نشینند و بسیاری از آنان به دروغ ادّعای فقر می کنند، چه حکمی دارد؟
- زوجین در اصل عقد اتفاق دارند. امّا زوج می گوید عقد منقطع است و زوجه ادعای دائم بودن عقد را دارد، قول کدامیک مسموع است؟
- شوهر دیوانه شده است و همسر او عقد را فسخ نکرده است، ولی حال که شوهر بهبودی یافته، آیا همسرش حق دارد با ادعای اینکه نمی دانسته می تواند عقد را فسخ کند، فعلا عقد را فسخ کند؟
- شخصی در زمین موات نهری ایجاد کرده است. بعد صاحبان زمینهای اطراف، زمینهای تا کنار نهر را احیا کرده و درخت کاشته اند، اکنون ادعای حریم برای زمینهای خود می کنند. حکم آن را مشروحاً بیان فرمایید.
- زنی ادّعا می کند شوهر با او بدرفتاری کرده و به او نسبتهای ناروا می دهد ولی برای ادعای خود بیّنه ندارد و شوهر این امر را انکار می کند، آیا زن حق قسم دادن شوهر را دارد؟
- اگر اعلم مجتهدین مشخص نباشد، وظیفه چیست؟
- کسانی که مو را روی سر خود کاشته اند، در مورد حلق چه وظیفه ای دارند؟ در وضو و غسل وظیفه آنها چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چگونه می‌شود دروغگو یا راستگو بودن شخص مدعی وحی را در ادعایش (ادعای وحی و رسالت) تشخیص داد؟
- [سایر] در کتاب "سیمای معراج پیامبر از دیدگاه های گوناگون"، نوشته محمد محمدی اشتهاردی آمده است: پیامبر به جایی رسید که جبرئیل گفت: همین جا بایست، به جایی آمده ای که هیچ فرشته و پیغمبری به این جا نیامده، پروردگارت در نماز است. آیا طبق جمله فوق، در عرش جایی هست که خدا در آن جا نماز می خواند؟
- [سایر] چرا خداوند پیغمبری از جنس زنان برای بشریت نفرستاده است؟
- [سایر] آیا نمی توان فرض کرد انبیاء قادر به معجزه بوده اند چون موجوداتی فضایی بودند و به دروغ ادعای پیامبری کرده اند؟
- [سایر] چرا تمام افرادی که ادعای پیامبری دارند از میان اقوام سامی برخاستهاند و همهشان در سرزمینهای خاورمیانه میزیستند؟ چرا رد پایی از 124000 پیامبر ادعایی در هیچ جای دیگری از جهان یافت نمیشود؟
- [سایر] شیعیان با دختران پیامبر غیر از فاطمه کینه و دشمنی می ورزند و چنان از آنها نفرت دارند که بعضی گفته اند که اینها دختر پیامبر نیستند پس محبت اهل بیت که شیعیان ادّعای آن را می کنند کجاست؟!
- [سایر] ماجرای عبدالله بن ابی السرح کاتب وحی که پیامبر (ص) فرمان قتلش را به دلیل ادعای مشارکت در تنظیم قرآن داد، چیست؟
- [سایر] چه کسانی ادعای مهدویت کرده یا در حقّ آنها ادعای مهدویت شده است؟
- [سایر] آیا همه آیههایی که بر پیامبر نازل شده است به وسیله جبرئیل بوده یا فرشتگان دیگری نیز این وظیفه را انجام میدادهاند؟
- [سایر] ادعای دانشمندی نشانه ی چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مالک و عامل در مقدار سرمایه اختلاف و نزاع نمایند و مالک بیّنه ای بر ادّعای خود نداشته باشد قول عامل با قسم مقدم است و در این مسأله فرقی نیست که سرمایه موجود باشد یا تلف شده باشد.
- اگر یک یا چند فرزند میت زنده باشند نوه ها ارث نمی برند هر چند پدر آنها فوت شده باشد و آنها حق ندارند ادعای سهم الارث پدر خود را در فرض حیات بکنند. طبقه دوم نسبی
- زن مستحاضه اگر پیش از آن که خود را وارسی کند مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظیفه خود عمل کرده مثلاً استحاضه اش قلیله بوده و به وظیفه استحاضه قلیله عمل نموده، نماز او صحیح است و اگر قصد قربت نداشته یا عمل او مطابق وظیفه اش نبوده مثل آن که استحاضه او متوسطه بوده و به وظیفه قلیله رفتار کرده، نماز او باطل است.
- اگر در بین نماز شک کند که اقتداء کرده یا نه، چنانچه در حالی باشد که وظیفه مأموم است مثلاً به حمد و سوره امام گوش می دهد می تواند نماز را به جماعت تمام کند و اگر مشغول کاری باشد که هم وظیفه امام و هم وظیفه مأموم است مثلاً در رکوع یا سجده باشد، باید نماز را به نیّت فرادی تمام نماید.
- اگر سرمایه تلف شود یا ضرر و خسارت به آن وارد شود و مالک ادّعا کند که عامل خیانت کرده یا در حفظ آن کوتاهی و تقصیر نموده یا طبق شرط تعیین شده عمل نکرده است و بینه بر ادّعای خود نداشته باشد و عامل منکر باشد، قول عامل با قسم، مقدم است.
- زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسی نماید باید به آنچه مسلّماً وظیفه اوست عمل کند مثلاً اگر نمی داند استحاضه او قلیله است یا متوسطه، باید کارهای استحاضه قلیله را انجام دهد، ولی اگر بداند سابقاً کدام یک از آن سه نوع بوده باید به وظیفه همان نوع رفتار نماید.
- کسی که وظیفه اش آن است که بدل از وضو و بدل از غسل تیمم کند، همین دو تیمم کفایت می کند و تیمم دیگری لازم نیست.
- کسی که نمی داند گمانش به یک طرف بیشتر است یا هردو طرف در نظر او مساوی است طبق وظیفه شک عمل می نماید.
- کسی که نشسته نماز می خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط بتواند بایستد باید به وظیفه کسی که نماز را ایستاده می خواند عمل کند.
- اگر مرضی دارد که نمی تواند از خارج شدن باد جلوگیری کند، باید به وظیفه کسانی که نمی توانند از بیرون آمدن غائط خودداری کنند عمل نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] یاد گرفتن سحر و عمل به آن حرام است، مگر این که به وسیله افراد متعهد و لایقی برای باطل کردن سحر و یا روشن کردن اذهان مردم نسبت به کسی که با توسّل به سحر، ادّعای نبوّت یا امامت و امثال آن را دارد، باشد که در حدّ ضرورت اشکال ندارد.
- [امام خمینی] کافر یعنی کسی که منکر خدا است، یا برای خدا شریک قرار می دهد، یا پیغمبری حضرت خاتم الانبیا محمد ابن عبدالله صلی الله علیه و آله و سلم را قبول ندارد، نجس است، و همچنین است اگر در یکی از اینها شک داشته باشد. و نیز کسی که ضروری دین یعنی چیزی را که مثل نماز و روزه، مسلمانان جزو دین اسلام می دانند منکر شود، چنانچه بداند آن چیز ضروری دین است و انکار آن چیز برگردد به انکار خدا یا توحید یا نبوت، نجس می باشد. و اگر نداند، احتیاطا بایداز او اجتناب کرد، گرچه لازم نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دو نفر در اصل وکالت اختلاف پیدا کنند، ادّعای کسی که منکر آن است با قسم مقدّم میباشد و اگر در ضایع شدن مال مورد وکالت یا در کوتاهی وکیل در حفظ آن اختلاف نمایند، ادّعای وکیل با قسم مقدّم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن بگوید شوهر ندارم می توان حرف او را قبول کرد به شرط آن که متهم نباشد، اما اگر بگوید یائسه ام قبول ادعای او اشکال دارد.
- [آیت الله سیستانی] به کسی که معلوم نیست سید است یا نه ، می‌شود زکات داد ولی اگر خود ادعای سیادت کند ومالک به او زکات بدهد ذمهاش بری نمیشود . نیّت زکات
- [آیت الله علوی گرگانی] کافر یعنی کسی که غیر معترف به خدا است، یا برای خدا شریک قرار میدهد، یا پیغمبری حضرت خاتم الانبیأ محمّد بن عبدا& را قبول ندارد، نجس است و نیز کسی که ضروری دین یعنی چیزی را که مثل نماز وروزه مسلمانان جز دین اسلام میداند منکر شود، چنانچه بداند آن چیز ضروری دین است نجس میباشد، و اگر نداند احتیاطاً باید از او اجتناب کرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بگوید من وصی یا ولیّ میّت هستم یا ولیّ میّت به من اجازه داده که غسل، کفن و دفن او را انجام دهم، چنانچه اطمینان به این ادعای او حاصل شود و شخص دیگری نیز چنین ادعایی نکند، انجام کارهای میّت با اوست؛ اما اگر شخص دیگری نیز چنین ادعایی بکند، اگر به ادعای یکی اطمینان حاصل شود، او مقدم است وگرنه هر کدام بینّه داشته باشند، مقدم هستند.
- [آیت الله بروجردی] کافر یعنی؛ کسی که منکر خدا است، یا برای خدا شریک قرار میدهد، یا پیغمبری حضرت خاتم الانبیاء محمّد بن عبدالله (ص) را قبول ندارد، نجس است و نیز کسی که ضروری دین (یعنی چیزی را که مثل نماز و روزهی مسلمانان جزءِ دین اسلام میدانند) منکر شود، چنانچه بداند آن چیز ضروری دین است، نجس میباشد و اگر نداند احتیاطاً باید از او اجتناب کرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کافر یعنی کسی که منکر خدا یا نبوت است و یا معترف به آن نیست و یا برای خدا شریک قرار می دهد و همچنین غلاه (یعنی آنهائی که یکی از ائمه (ع) را خدا خوانده یا بگویند خدا در او حلول کرده است) و خوارج و نواصب (یعنی آنهائی که با ائمه اطهار (ع) دشمنی می نمایند) نجسند و اما اهل کتاب (یعنی یهود و نصاری و مجوس) که پیغمبری حضرت خاتم الانبیاء محمد بن عبداللّه (ص) را قبول ندارند؛ نیز بنا بر مشهور نجس می باشند و این قول موافق احتیاط است و لکن بنا بر اظهر این طوایف پاکند و نیز کسی که ضروری دین یعنی چیزی را که مثل نماز و روزه مسلمانان جزء دین اسلام می دانند منکر شود؛ چنانچه بداند آن چیز ضروری دین است نجس می باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی ادعا کند من وصی میتم که اموال او را به مصرفی برسانم، یا قیم بچه های او هستم فقط در صورتی باید ادعای او را پذیرفت که دو مرد عادل گفته او را تصدیق کنند.