اماله
اماله در دو معنای کلی به کار رفته است:اماله (فقه) به معنای وارد کردن دارو به روده بزرگ از راه مقعد ؛اماله (تجوید) به معنای میل دادن صدای فتحه به کسره یا «الف» به «یا» ؛
اماله کردن با چیز روان، اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه‌ی را باطل می‌کند.
عنوان مسئله:
اماله کردن با چیز روان، اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه‌ی را باطل می‌کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پولی که به عنوان ربا دادن شخص قرض می‌کند، تصرّف در آن چه صورت دارد یعنی معاملاتی که با آن پول می‌کند صحیح است یا خیر؟ هرگاه با آن پول لباس خریده یا خانه خریده، نماز در آن صحیح است یا باطل؟
- شخصی زن خود را طلاق رجعی داده است پس از آن رجوع می‌کند و قبل از آن که احراز طُهر زن را بنماید طلاق دوّم را نیز جاری می‌نماید، زوج مسافر می‌شود، پس از مراجعت زنی را برای استفسار این که زن طلاق داده شده در حال حیض بوده یا پاکی می‌فرستد. آن زن می‌گوید: زن شما گفت: در حال حیض بوده‌ام و پس از آن که به اعتقادش طلاقش باطل بوده، گاهی نظرهایی می‌کند بدون قصد شهوت که اطّلاع از حالش پیدا کند و بعداً چون طلاق دوّم را باطل می‌داند دو مرتبه طلاق دوّم را جاری می‌سازد و پس از آن در بین عدّه رجوع می‌کند و دخول هم واقع می‌شود و از زن سؤال می‌کند: آیا در حال طلاق دوّم پاک بودی یا در حال حیض؟ می‌گوید: پاک بودم. و دو مرتبه سؤال می‌کند: درست دقّت کن که آیا در حال طلاق حائض بودی یا پاک؟ می‌گوید: حیض بودم. زوج می‌گوید: پس چرا اوّل گفتی پاک بودم؟ جواب می‌دهد: حواسم پرت بود اشتباهاً گفتم و کراراً از او سؤال می‌کند، قسم یاد می‌کند که در حال حیض بودم. آیا حرف اوّلش صحیح است و یا قول دوّمش؟ و آیا اگر شک کند که نظری که بدون قصد رجوع، به زن کرده‌ام به قصد شهوت بوده یا نه، چه حکم دارد؟
- نیّت قطع یا قاطع را که مفطر روزه می‌دانید، اگر به عذر هم نیّت قطع قاطع کند روزه باطل می‌شود یا خیر؟ مثل آن که شخصِ روزه‌دار دلش درد می‌گیرد قصد می‌کند برود خانه آب داغی درست کند بخورد دردِ دلش ساکت شود، وقتی که می‌رود خانه بدون خوردن آبِ گرم، دلش خوب می‌شود، آیا در این صورت با این قصد روزه باطل می‌شود یاخیر؟
- می‌فرمایید: هرگاه وضو گرفتن سبب شود حرکت چیز غصبی را، وضو باطل است، یعنی هرگاه کلاه یا عمّامه غصبی در سر است وقت وضو گرفتن و شستن صورت، سر بالا می‌رود و پایین می‌آید و کلاه یا عمّامه بالتبع حرکت می‌کند و هم چنین هرگاه لباس غصبی در بر داشته باشد؟
- هر گاه شخصی نذر کرده باشد که روز معیّنی روزه بگیرد و اتّفاقاً در آن روز مسافرت کند و خیال کند که روزه نذری در مسافرت صحیح است، بعد معلوم شود که صحیح نیست، بلکه باید برای گرفتن روزه قصد اقامه کند، آیا در این صورت روزه او چه صورت دارد؟ در (توضیح المسائل) در صفحه 250 مسأله 1579 نوشته شده: اگر در روزه واجب معیّنی مثل روزه رمضان مردّد شود که روزه خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند که روزه را باطل کند، روزه‌اش باطل می‌شود. اگر از قصدی که کرده توبه نماید و کاری هم که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد، آیا در این صورت قضای آن روز را باید بگیرد یا خیر؟ و در صورت وجوب قضا، کفّاره، یا عدم وجوب، باید کفّاره بدهد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] این که در رساله آمده است اماله کردن روزه را باطل می کند منظور از اماله کردن چیست؟
- [آیت الله سیستانی] ایا اماله کردن روزه را باطل می کند ؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا برای زنان، اماله کردن با مایعات از قُبُل (جلو)، روزه را باطل می‌کند؟
- [سایر] اگر کسی ندانسته کار حرامی که روزه را باطل می‌کند (مثل فروبردن خلط) انجام دهد و عمدی باشد، روزه‌ی او چه حکمی دارد؟ یعنی نمیدانسته که کار حرام و مبطل روزه است.
- [سایر] شهید اول اماله با مایعات را باطل کنندهٔ روزه می‌داند، ولی محقق حلی و شهید ثانی نظر قویتر را حرام بودن اماله با مایعات میدانند، ولی معتقدند که روزه را باطل نمیکند. نظر به مطلب گذشته، حکم اماله در غیر ماه رمضان، (روزه دار باشد یا نباشد) چیست؟
- [آیت الله سیستانی] در هنگام تطهیر مخرج غائط ، مقداری آب وارد محل مخرج شد. آیا این عمل اماله محسوب می شود؟ آیا روزه باطل شده است در صورت تعمد؟
- [آیت الله مظاهری] فرد بیماری مبتلا به یبوست است. اگر او در ماه رمضان با آب اماله کند، روزه او چه حکمی دارد؟ اگر باطل است، برای روزههای سالهای قبل، آیا باید کفاره هم بدهد یا فقط قضا لازم است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا چرک گلو روزه را باطل می‌کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا تنفّس مصنوعی روزه را باطل می‌کند؟
- [آیت الله خوئی] آیا نسوار (ناس) روزه را باطل می‌کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- روزه‌دار نباید جایی برود که می‌داند چیزی در گلویش میریزند، یا مجبورش میکنند که خودش روزه‌ی خود را باطل کند و اگر برود و چیزی در گلویش بریزند، یا از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، روزه‌ی او باطل می‌شود، بلکه اگر قصد رفتن کند، اگر چه نرود روزه‌اش باطل است.
- اگر در روزه‌ی واجب معینّی مثل روزه‌ی رمضان مردّد شود که روزه‌ی خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند که روزه را باطل کند، روزه‌اش باطل می‌شود، اگر چه از قصدی که کرده توبه نماید و باید کاری هم که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد.
- اگر غیر از روزه‌ی ماه رمضان روزه‌ی معین دیگری بر انسان واجب باشد مثلاً نذر کرده باشد که روز معینّی را روزه بگیرد چنانچه عمداً تا اذان صبح نیت نکند، روزه‌اش باطل است و اگر نداند که روزه‌ی آن روز بر او واجب است، یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و نیت کند، روزه‌ی او صحیح و گرنه باطل میباشد.
- اگر مگس در گلوی روزه‌دار برود، چنانچه ممکن باشد باید آن را بیرون آورد و روزه‌ی او باطل نمیشود؛ ولی اگر بداند که به واسطهی بیرون آوردن آن قی می‌کند، واجب نیست بیرون آورد و روزه‌ی او صحیح است.
- اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، باید نیت کند و روزه‌ی او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد، یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است، روزه‌ی او باطل میباشد؛ ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- در روزه‌ی مستحب و روزه‌ی واجبی که وقت آن معین نیست مثل روزه‌ی کفّاره اگر قصد کند کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، یا مردد شود که به جا آورد یا نه، چنانچه به جا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیت روزه کند، روزه‌ی او صحیح است.
- اگر انسان عمداً و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، روزه‌ی او باطل می‌شود و چنانچه از روی عمد نباشد، اشکال ندارد ولی جنب اگر بخوابد و به تفصیلی که در مسأله 1639 گفته شد تا اذان صبح غسل نکند، روزه‌ی او باطل است.
- اگر زنی شوهرِ روزه‌دار خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کاری دیگری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، واجب نیست کفّارة روزه‌ی شوهر را بدهد.
- اگر روزه‌دار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل می‌کند انجام دهد و به خیال این که روزه‌اش باطل شده عمداً دوباره یکی از آنها را به جا آورد، روزه‌ی او باطل می‌شود.
- اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد، چنانچه روزه‌ی او مثل روزه‌ی رمضان واجب معین باشد، روزه و غسل هر دو باطل است و اگر روزه‌ی مستحب باشد یا روزه‌ی واجبی باشد که مثل روزه‌ی کفّاره وقت معینی ندارد، غسل صحیح و روزه باطل میباشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اماله کردن با چیز روان؛ اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل می‌کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اماله کردن با چیز روان اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد روزه را باطل می کند
- [آیت الله سیستانی] اماله کردن با چیز روان اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل می‌کند. ? قی کردن:
- [آیت الله نوری همدانی] اماله کردن با چیز روان اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد روزه را باطل می‌کند ولی استعمال شیاف هائی که برای معالجه است اشکال ندارد . 9- قی کردن
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . امالهکردن با چیز روان اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل می‌کند.
- [آیت الله بهجت] اماله کردن با چیز مایع اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، بنابر اظهر روزه را باطل می‌کند. قِی کردن
- [آیت الله مظاهری] اماله کردن با چیز روان، گرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد روزه را باطل می‌کند امّا اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسئله باشد روزه باطل نمیشود، و استعمال شیافهایی که برای معالجه است مطلقاً اشکال ندارد. 4 - جماع:
- [آیت الله اردبیلی] اماله کردن با مایعات اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل می‌کند؛ ولی استعمال شیاف، چه برای معالجه و چه برای غیر آن اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اماله کردن با چیزهای روان اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد روزه را باطل می کند، ولی استعمال شیافهای غیر روان که برای معالجه است اشکال ندارد، و احتیاط مستحب است که از استعمال آنها نیز خودداری کند و احتیاط مستحب آن است که از چیزی که جامد و مایع بودن آن مشکوک است اجتناب کند. 10 قی کردن عمدی
- [امام خمینی] اماله کردن با چیز روان اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل می کند، ولی استعمال شیافهایی که برای معالجه است اشکال ندارد، و احتیاط واجب آن است که از استعمال شیافهایی که برای کیف کردن است، مثل شیاف تریاک یا برای تغذیه از این مجرا است، خودداری نمایند.