احکام اسلامی
احکام به مجموعه دستورالعمل‌هایی گفته می‌شود که یک دین برای پیروان خود وضع می‌کند. قوانین و مقررات شارع برای مکلفان را اَحکام گویند.
در صورت مراجعه اقلیّتهای مذهبی به دادگاه اسلامی آیا احکام خود آنها اجرا می شود یا احکام اسلامی؟
چنانچه پیروان اقلیتهای مذهبی به دادگاههای اسلامی مراجعه کنند قوانین اسلامی برآنها اعمال می شود و اگر به مراجع ذی صلاح و دادگاههای خودشان مراجعه کنند قوانین خودشان بر آنها اعمال می شود. مگر اینکه در این مورد قانون خاصی درجمهوری اسلامی ایران وجود داشته باشد که باید طبق آن عمل شود.
چنانچه پیروان اقلیتهای مذهبی به دادگاههای اسلامی مراجعه کنند قوانین اسلامی برآنها اعمال می شود و اگر به مراجع ذی صلاح و دادگاههای خودشان مراجعه کنند قوانین خودشان بر آنها اعمال می شود. مگر اینکه در این مورد قانون خاصی درجمهوری اسلامی ایران وجود داشته باشد که باید طبق آن عمل شود.
عنوان سوال:
در صورت مراجعه اقلیّتهای مذهبی به دادگاه اسلامی آیا احکام خود آنها اجرا می شود یا احکام اسلامی؟
پاسخ:
چنانچه پیروان اقلیتهای مذهبی به دادگاههای اسلامی مراجعه کنند قوانین اسلامی برآنها اعمال می شود و اگر به مراجع ذی صلاح و دادگاههای خودشان مراجعه کنند قوانین خودشان بر آنها اعمال می شود. مگر اینکه در این مورد قانون خاصی درجمهوری اسلامی ایران وجود داشته باشد که باید طبق آن عمل شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- لطفاً حکم شرعی خروج زوجه دائم، از منزل را بیان کنید و دلیل و فلسفه آن را ذکر فرمایید.
- اگر زنی به دادگاه خانواده، مراجعه و اظهار کند که از طرف شوهرش تحت فشار و اذیت می باشد و هیچ گونه دلیل و بیّنه شرعی هم نداشته باشد. آیا صرف ادّعا برای صدورِ حکم طلاق کافی است؟
- متوفی با اینکه پدرش زنده است، شخص امینی را وصیّ خود قرار داده، پدرش می گوید پدر ولایت بر فرزند دارد، لذا وصیتنامه قابل اجرا نیست و وصیّ حق دخالت ندارد، حکم شرعی چیست؟
- لطفاً احکام نفقه اولاد را بیان فرمایید.
- لطفاً احکام مرتد فطری را بیان فرمایید.
- شخصی با مراجعه به دادگاه اظهار می دارد که فلانی با زدن سیلی به اینجانب در میان جمعی موجب هتک حیثیت اجتماعی بنده گردیده است و تقاضای قصاص در همان جمع یا جمع مشابه را دارم، آیا حکم به قصاص به سیلی در این خصوص وجه شرعی دارد یا خیر؟
- شخصی با مراجعه به دادگاه سند مالکیت خود را به عنوان وثیقه، در ضمانت یک زندانی گذاشته است و پس از چندی زندانی از مرخصی اعطایی با همان ضمانت برای اجرای حکم برنگشته است، آیا ضبط و فروش وثیقه در ضمان وجه شرعی دارد یا خیر؟
- لطفاً احکام مرتد ملی را بیان فرمایید.
- لطفاً بیمه و شرایط و احکام آن را از نظر شرعی بیان فرمایید.
- زوجه ای با مراجعه به دادگاه تقاضای نفقه و مهریه کرده است. دادگاه زوج را برای ادای توضیحات احضار کرده است. زوج در دادگاه اعلام کرده که نفقه در قبال تمکین است و نامبرده فعلا منکوحه غیر مدخوله است. آیا با توجه به عرف متعارف ایران که چند ماهی زوجین بصورت نامزد می مانند زوجه حق مطالبه نفقه در مدت زمان نامزدی دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] در مقابل کسانی که ناخن مصنوعی میگذارند و به این جهت نماز را ترک کردهاند، چگونه باید سخن گفت؟ آیا احکام اسلامی به روز هستند و امروزه قابل اجرا میباشند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] منظور از عاریه در احکام اسلامی چیست؟
- [سایر] با توجه به تعبدی بودن احکام، آیا سوال از چرایی احکام و فلسفه آن امر صحیحی است؟
- [سایر] با توجه به تعبدی بودن احکام، آیا سوال از چرایی احکام و فلسفه آن امر صحیحی است؟
- [سایر] مراد از (فلسفه احکام) چیست؟ اصلاً این تعبیر، تعبیر صحیحی است یا باید گفت (حکمت احکام)، تفاوت آن ها چیست؟
- [سایر] مراد از (فلسفه احکام) چیست؟ اصلاً این تعبیر، تعبیرصحیحی است یا باید گفت (حکمت احکام)، تفاوت آن¬ها چیست؟
- [سایر] جایگاه فلسفه احکام در قران کریم چگونه است؟
- [سایر] آیا در احکام اسلامی استفاده از طلا برای مرد در هر حال حرام است؟ کسانیکه دندان طلا استفاده می‌کنند حکم شرعی آن چگونه است؟
- [سایر] آیا عطف به ماسبق نشدن قانون جزایی را میتوان در قوانین و احکام الهی؛ مانند حدود، دیات و قصاص قابل اجرا دانست؟
- [سایر] آیا فلسفه احکام در متون دینی بررسی شده است و آیا علت¬های بیان شده در کتاب علل الشرایع علمی است یا با استناد به سنت است و بدون دلایل علمی؟ اصولاً، روش¬های مطمین بررسی فلسفه احکام چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مجتهدی در احکام عبادات اعلم باشد و مجتهد دیگری در احکام معاملات، احتیاط آن است که مکلّف تقلید را تقسیم نماید یعنی در عبادات از اوّلی و در معاملات از دوّمی تقلید نماید.
- خون استحاضه اگر در اول ظهورش از محلّ خودش حرکت کند ولی از بدن خارج نشود بر زن لازم نیست طبق احکام استحاضه عمل کند. امّا اگر خارج شود تا زمانی که در مجرا است هر چند بیرون نیاید واجب است طبق احکام استحاضه عمل کند.
- اگر میت کافر باشد الف: اگر تمام ورثه او هم کافر باشند ورثه طبق احکام ارث از او ارث می برند. ب: اگر بعضی از ورثه او مسلمان باشند و بعضی کافر فقط ورثه مسلمان او ارث میبرند و به ورثه کافر ارث نمیرسد. ج: اگر همه ورثه او مسلمان باشند همه آنها طبق احکام ارث از او ارث میبرند.
- اگر زنی که در حال استحاضه است غسلهای خود را به تفصیلی که در احکام استحاضه گفته شد بجا آورده روزه او صحیح است.
- برای زنها بهتر آن است که نماز را در خانه و اطاق اختصاصی خود بخوانند. ولی اگر نماز در مسجد به هر جهتی غیر از مسجد بودن فضیلت بر نماز در خانه را داشته باشد مثل این که در مسجد جماعت است یا حضور قلب بیشتری وجود دارد بهتر است زنان برای درک این فضیلت با حجاب کامل به مسجد بروند. و اگر راهی برای یادگرفتن احکام و مسائل اسلامی جز از طریق رفتن به مسجد وجود ندارد واجب است به مسجد بروند.
- ضمانت شرعی با آنچه امروزه عرفاً رایج است تفاوت می کند. در ضمانت شرعی کل بدهی بر عهده ضامن قرار می گیرد و طلبکار حق رجوع به بدهکار اولیه خود را ندارد. اما در ضمانت عرفی رایج، ضامن در طول بدهکار اولیه قرار می گیرد یعنی اگر بدهکار اولیه بدهی خود را نپرداخت ضامن طبق تعهد خود عمل می کند ولی فعلاً احکام ضمانت شرعی بیان می شود.
- مالی را که شوهر برای طلاق مبارات می گیرد، باید بیشتر از مهر نباشد بلکه احتیاط واجب آنستکه کمتر باشد ولی در طلاق خلع اگر بیشتر باشد اشکال ندارد. احکام متفرقه طلاق
- طبقه سوم عبارتند از عمو و عمه و دایی و خاله و فرزندان آنها که اگر از طبقه اول و دوم کسی نباشند اینها از میت بنابر احکام آینده ارث می برند.
- طلاق دادن زنی که در حال نفاس می باشد باطل است و نزدیکی کردن با او حرام می باشد و اگر شوهرش با او نزدیکی کند احتیاط مستحب آن است به دستوری که در احکام حیض گفته شد کفاره بدهد.
- اگر شخصی دو وصیت داشته باشد چنانچه دومی نافی اولی نباشد یا صریحاً نگفته باشد که وصیت اول را باطل کرده است باید طبق احکام وصیت به هر دو عمل شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمان اگر بتواند جامعه و مملکت را در مسیر اجرای احکام اسلام قرار دهد و احکام اسلام را اجرا سازد، باید اقدام کند و واجب است با کسانی که این نیت را دارند، همکاری و تشریک مساعی نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چون اقتصاد و تجارت جامعه مسلمانان در اثر غفلت هایی که شده و وابسته به بانک ها گردیده است، تا بانک ها وضع خود را با تعالیم اقتصادی اسلامی تطبیق نکرده اند، مسلمانان متمکن با همکاری یکدیگر مؤسسات قرض الحسنه اسلامی تأسیس کنند و این مخالفت علنی با احکام خدا را به اطاعت احکام او مبدل سازند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هیچ فرد مسلمانی نمی تواند به عنوان دستور مافوق، فرمان غیر شرعی او را اجرا نماید و او را در جلو گیری از شعائر اسلام و غصب حقوق و آزادی های مشروعه و کارهای ضد اسلامی، کمک و یاری نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی که مبتلا به خونریزی است اگر به طبیب مراجعه کند و او تشخیص دهد خون حیض یا خون زخم و مانند آن است، چنانچه به گفته طبیب اطمینان حاصل کند می تواند بر طبق احکام آن عمل نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .بنا بر احتیاط واجب برای یاد دادن احکام واجبِ نماز مزد نگیرند و مسئول اموال بیت المال باید نیاز یاد دهنده احکام واجب نماز را برطرف نماید. دریافت مزد برای یاد دادن احکام مستحبِ نماز, جایز است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، پاک میباشد ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نمیتواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود، مگر این که بچّه باشد و در مناطق اسلامی پیدا شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که حاکم شرع مبسوط الید است یعنی می تواند احکام اسلام را اجرا نماید احتیاط واجب آن است که زکات را به او دهند، یا به اجازه او مصرف کنند و اقدام اشخاص به تقسیم آن بدون اذن حاکم شرع در این صورت اشکال دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بر کاسب لازم است احکام خرید و فروش را در موارد محلّ ابتلاء یاد بگیرد، تا در اثر ندانستن احکام، به حرام گرفتار نشود، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده: کسی که میخواهد خرید و فروش کند، باید احکام آن را یاد بگیرد و اگر پیش از یاد گرفتن احکام آن خرید و فروش کند، به واسطه گرفتار شدن معاملههای باطل و شبههناک به هلاکت میافتد.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان دوّم در روز جمعه بِدْعَتْ وحرام است . احکام نمازجمعه
- [آیت الله بهجت] اگر شک داشته باشد که لباسی از مو یا پشم یا کرک حیوان حلالگوشت است یا حرامگوشت، چه در کشورهای اسلامی تهیه شده باشد، چه در کشورهای غیر اسلامی، نماز خواندن با آن مانعی ندارد؛ و اگر جنس آن از پوست و چرم و مانند آن باشد حکم آن در احکام طهارت، بحث مردار، گفته شد.